Ngay cái tên Biển Hồ có lẽ cũng là do khát vọng của con người mà ra. Cao nguyên Pleiku cao hơn mực nước biển cả nghìn mét. Theo nguyên tắc bình thông nhau thì chả có giọt nước nào tồn tại được trên những đỉnh núi cao này. Và vì thế mà con người khao khát nước, khao khát biển. Một nhà thơ đã viết khi đến thăm Biển Hồ:
Thương thương quá suốt một đời thiếu nước
nên cái ao tù cũng thành biển của em...
Vì thế có một cái "ao" trên đỉnh núi cao vời vợi, đứng ở dưới quốc lộ một nhìn lên chỉ thấy mây phủ kín ấy thì người ta gọi là "biển" cũng đúng thôi. Ðối diện với Biển Hồ theo trục Bắc Nam khoảng chục cây số là đỉnh Hàm Rồng, cũng là một miệng núi lửa khổng lồ (xung quanh thành phố Pleiku là hàng trăm miệng núi lửa lớn nhỏ, nhưng lớn nhất vẫn là Biển Hồ và Hàm Rồng). Rất đối xứng, một bên nhô lên, bên thụt xuống, lại cũng khiến một ông nhà thơ so sánh nó như Yo Ni và Lin Ga. Diện tích của Hàm Rồng và Biển Hồ cũng tương ứng nhau, hình dáng cũng tương tự nhau nếu nhìn từ máy bay, giống như kiểu bứng phần lõm của Biển Hồ đặt vào Hàm Rồng vậy, tức là nếu bê Hàm Rồng thả xuống Biển Hồ thì sẽ khít lịt, không còn dấu vết. Một cuộc tạo sơn vĩ đại nào đó đã làm việc này. Thời chưa có các phương tiện hiện đại, người ta đồn rằng Biển Hồ... không có đáy, nó thông xuống... biển Quy Nhơn. Nhưng có một thực tế là mực nước Biển Hồ hầu như không đổi nên nó vừa là thắng cảnh, vừa là nguồn nước sinh hoạt chính nuôi sống nhân dân thành phố Pleiku. Cái sự mực nước không đổi này cũng là sự lạ, bởi sáu tháng mùa khô khốc liệt thế, trời không một giọt mưa mà mực nước giữ nguyên thì cũng khó giải thích thật. Xung quanh Biển Hồ được vây bọc bởi các ngọn núi mà đồng bào dân tộc bám vào các triền thoai thoải của nó để làm nhà, lập làng. Năm nhiều bù năm ít, mỗi năm khoảng một người, toàn là thanh niên học sinh, chết đuối làm những bí ẩn về Biển Hồ càng tăng lên...
Núi Hàm Rồng nhìn từ tầng 12 của tòa nhà Hoàng Anh Gia Lai
Nhưng
bây giờ thì một số bí ẩn của Biển Hồ đang được giải mã, khiến nó trần
trụi hơn, bớt lung linh huyền ảo hơn. Chính thức hiện nay người ta xác
định chính xác diện tích của Biển Hồ là 240 ha, là hồ nước tự nhiên lớn
nhất trong khu vực. Các kết quả phân tích chất lượng nước cho thấy nước ở
đây có chất lượng tốt nhất trong tất cả các thuỷ vực mặt nước lớn tại
Tây nguyên cũng như toàn quốc. Chính vì thế, Biển Hồ là một tài nguyên
mặt nước dồi dào, cả trữ lượng và chất lượng đều đảm bảo, có ý nghĩa
chiến lược trong quá trình phát triển thành phố Pleiku. Người ta cũng đã
dùng máy hồi âm định vị để xác định Biển Hồ được hình thành bởi 3 túi
trũng từ các dãy núi xung quanh. Hai túi lớn thông nhau qua một eo khá
rộng và có độ sâu tương tự nhau là 16 mét. Túi trũng còn lại có độ sâu
khoảng 12 mét. Trước người ta đồn rằng, đáy Biển Hồ có những cái vực rất
sâu, hun hút như giếng, giờ xác định là nó khá bằng phẳng. Cũng có thể
đây là kết quả của việc bồi lắng sạt lở diễn ra khá mạnh vào mùa mưa
liên tục các năm vừa qua. Toàn bộ trữ lượng nước của Biển Hồ vào khoảng
25 đến 30 triệu m3, xê dịch giữa mùa khô và mùa mưa chứ nó không "nguyên
si, không đổi" như lời đồn. Nhưng nguyên việc có một cái hồ nước vĩ đại
đến ba chục triệu mét khối lơ lửng trên tầng trời như thế đã là hoành
tráng lắm rồi... Ngoài việc chính hiện nay là cung cấp nước sinh hoạt
cho thành phố Pleiku thì một thời người ta "quây" Biển Hồ lại bán vé du
lịch. Nhưng rồi làm không đến nơi đến chốn, sự đầu tư không tương ứng
với khai thác nên nguồn nước ô nhiễm, người ta thôi tổ chức bán vé mà để
mặc, ai muốn vào thì vào, chả chỉnh trang quy hoạch gì. Khách đến
Pleiku bao giờ cũng háo hức đòi ra Biển Hồ, ra xong loay hoay chụp kiểu
ảnh, đứng thẫn thờ hoang mang chưa tới 5 phút thì rút vì... chả hiểu gì
cả, chả thấy có gì cả, ngoài... nước. Mà nước thì ở đâu chả có. Thỉnh
thoảng lại có vụ học sinh chết đuối mà kinh hoàng nhất là năm kia, 11
cháu học sinh lớp 12 nghỉ ôn thi, rủ nhau thuê một chiếc thuyền đi chơi
trên Biển Hồ, thuyền lật, 6 cháu chết tại chỗ. Cũng không phải là không
có nguy cơ ô nhiễm Biển Hồ như báo Văn Hoá đã có lần cảnh báo. Ấy là các
làng đồng bào dân tộc ở xung quanh Biển Hồ ngày càng nhiều. Toàn bộ đồ
thải sinh hoạt của họ, kể cả mồ mả, đều có đường xuống Biển Hồ. Rồi việc
không tổ chức du lịch nhưng hàng ngày vẫn có hàng trăm người vào thăm,
ngoài số vào rồi về ngay, vẫn còn khá đông thanh niên mang theo đồ nhậu
ra đây "chiến đấu" và Biển Hồ lại hứng lấy những gì họ thải ra...
Ðể cho Biển Hồ xứng đáng là hòn ngọc của Tây Nguyên, là một thắng cảnh mang tầm quốc gia và vẫn đảm bảo phục vụ dân sinh, thiết nghĩ còn nhiều việc phải làm. Những bí ẩn quanh nó chỉ càng làm lung linh huyền ảo hơn thắng cảnh có một không hai này...
Văn Công Hùng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét