Văn miếu đầu tiên ở Việt Nam là Văn miếu - Quốc tử giám ở Hà Nội,
ai cũng biết, miễn bàn. Văn miếu này được xây dựng từ thời nhà Lý
(1070). Đến cuối đời Hậu Lê, Trịnh Nguyễn phân tranh, Văn miếu ở đây... xìu xuống.
Cùng lúc đó, ở Đàng Trong Chúa Nguyễn mở mang bờ cõi về phương Nam, với cột mốc quan trọng là năm 1698, khi thống suất Nguyễn Hữu Cảnh vào đất Đồng Nai, đặt nền móng cho Sài Gòn - Biên Hòa. 17 năm sau (1715), để có nơi bảo tồn, phát huy và tôn vinh các giá trị văn hóa giáo dục xưa và nay của dân tộc Việt ở vùng đất mới, chúa Nguyễn Phúc Chu quyết định cho xây dựng Văn miếu Trấn Biên tại vùng đất nay là Bửu Long, Biên Hòa, Đồng Nai.
Văn miếu Trấn Biên là Văn miếu đầu tiên ở Đàng Trong, được xây dựng trước cả Văn miếu Huế, Văn miếu Vĩnh Long, Văn miếu Gia Định. (109 năm sau khi Văn miếu Trấn Biên ra đời thì Văn miếu Gia Định mới hình thành. Hai
Ẩu tìm hiểu tới đây thấy sướng quá, thì ra nơi mình sống chính là trung
tâm văn hóa phương Nam chớ đâu phải Sài Gòn, hi hi hi!).