4 thg 6, 2020

Nghề làm xá pấu Sóc Trăng

Nghề làm xá pấu (củ cải muối) phát triển nhiều nhất ở TX. Vĩnh Châu, nơi tập trung nhiều người Hoa sinh sống. Vĩnh Châu là địa phương có diện tích trồng củ cải cao nhất tỉnh, với gần 400ha. Năng suất bình quân khoảng 23 tấn/ha, sản lượng hàng năm đạt trên 80.000 tấn.


Xá pấu được làm từ củ cải trắng, cách làm cũng khá đơn giản nên ai cũng có thể làm được, thông thường 1 tấn củ cải trắng sẽ làm được khoảng 600kg xá pấu. Vào tháng 10 đến tháng 12 (âm lịch) hàng năm, củ cải trắng đến mùa thu hoạch rộ. Củ cải trắng được chọn làm xá pấu, thường không cần lớn lắm, nhưng phải suôn và săn chắc. Củ cải sau khi đem phơi được 3 nắng cho se lại thì xếp vào lu hoặc khạp; cứ mỗi lớp củ cải thì được xen kẽ với một lớp muối hột, khi đầy khạp thì ém chặt lại và được đậy bằng lá chuối. Để khoảng hơn 2 tháng khi thấy củ cải đã thấm muối thì lấy ra phơi nắng, sau đó cho vào khạp và tiếp tục ủ thêm khoảng 1 tháng là có thể lấy ra dùng được. Nếu sản xuất với quy mô lớn hơn thì người ta cho vào hầm ximăng dưới lót rơm hoặc lá chuối và cách làm cũng tương tự như trên.

Xá pấu gắn liền với cộng đồng người Hoa từ những ngày đầu đặt chân đến Việt Nam lập nghiệp. Nhiều người từ thuở cơ hàn phải ăn xá pấu quanh năm đến khi giàu sang cũng không vì cao lương mỹ vị mà quên đi món ăn dân dã của những ngày khốn khó.

Ngoài xá pấu mặn, Vĩnh Châu còn làm xá pấu ngọt, cách làm có khác với xá pấu mặn. Củ cải trắng được xắt nhỏ, đem phơi nắng, sau đó trộn đường, muối theo tỷ lệ thích hợp rồi đem ủ cho đến khi có màu vàng đặc trưng của xá pấu là có thể ăn được. Xá pấu ngọt ăn với cháo trắng mà không phải qua khâu nấu nướng gì cả, để ngon hơn người ta có thể thêm tỏi, chanh, ớt… hương vị đặc trưng của xá pấu trở nên đậm đà hơn, quyến rũ hơn. Hiện nay, xá pấu ngọt là sản phẩm rất được ưa chuộng trên thị trường, được bán rất nhiều ở TP. Hồ Chí Minh và xuất khẩu sang thị trường nước ngoài.

Không chỉ có ở TX. Vĩnh Châu mà nhiều địa phương khác trong tỉnh Sóc Trăng như Bố Thảo, Sóc Vồ, Phú Tâm, Phú Tân của huyện Châu Thành; Lịch Hội Thượng của huyện Trần Đề… cũng sản xuất xá pấu nhưng nhiều nhất là tại TX. Vĩnh Châu.

Xá pấu là sản phẩm độc đáo nổi tiếng của tỉnh Sóc Trăng. Đến với Sóc Trăng không quên mua một ít xá pấu về thưởng thức, làm quà biếu tặng người thân và bạn bè.

Lê Trúc Vinh

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét