Hương thôn Cao

Hương thôn Cao nổi tiếng bởi có mùi thơm đặc trưng mà hương của các nơi khác không có được. Đó là mùi thơm nhẹ mà thanh, lan tỏa từ từ và để lại mùi thơm lâu. Chính vì vậy hương thôn Cao được khách hàng nhiều nơi ưa chuộng và đến bây giờ sản phẩm đã có mặt ở hầu hết các tỉnh, thành phố trong cả nước.

Chúng tôi có mặt tại cơ sở hương trầm Chúc Mai của gia đình anh Mai Văn Chúc vào một ngày nắng đẹp. Ngay từ sáng sớm, những người thợ đã có mặt tại xưởng để khẩn trương cho ra lò những nén hương, vòng hương mới kịp đón tia nắng đầu tiên trong ngày. Thời tiết nắng hanh là thời tiết “vàng” của người làm hương. Hương sau khi se mà phơi “được” nắng thì không chỉ khiến người làm hương đỡ vất vả mà nén hương làm ra cũng có chất lượng tốt hơn. Mặc dù thời tiết rất quan trọng đối với nghề làm hương nhưng quyết định đến chất lượng hương thì ngay từ công đoạn lựa chọn, pha chế nguyên liệu, hương liệu đòi hỏi người chủ phải rất cầu kỳ, tinh tế mới có thể cho ra được sản phẩm vừa có mùi thơm lại vừa bảo đảm độ cháy tốt. Nguyên liệu làm hương chủ yếu là các loại thảo mộc như: trầm, ngâu, huỳnh đàn, hồi, quế, thục, tùng, trắc, nhục đậu... nhưng mỗi cơ sở làm nghề lại có cách sáng tạo riêng để tạo ra mùi hương đặc trưng cho sản phẩm hương của mình. Mỗi mẻ hương làm ra, người chủ phải cẩn thận đốt thử để kiểm tra độ bén lửa, độ cháy và mùi thơm của hương. Anh Mai Văn Chúc, chủ cơ sở sản xuất hương Chúc Mai tâm sự: “Để khẳng định uy tín, chất lượng trong từng sản phẩm của mình, chúng tôi đã không ngừng cải tiến mẫu mã, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng sản phẩm. Đồng thời tăng cường quảng bá, giới thiệu sản phẩm và cẩn thận lựa chọn các loại nguyên liệu an toàn, thân thiện với môi trường và sức khỏe để sản xuất. Nguyên liệu làm hương được lấy các hương liệu tự nhiên. Ngay cả keo dùng để kết dính nguyên liệu tạo hình cho nén hương, vòng hương cũng được làm từ các nguyên liệu tự nhiên nhằm an toàn cho người sản xuất và người sử dụng”. 

Nghề làm hương ở thôn Cao, xã Bảo Khê (thành phố Hưng Yên) 

Thăng trầm nghề mứt táo Phương Chiểu

Trước đây ngay từ tháng 10, các lò làm mứt táo ở xã Phương Chiểu, thành phố Hưng Yên đã bắt đầu “đỏ lửa”. Càng gần đến ngày Tết, không khí làng nghề làm mứt càng nhộn nhịp.Hiện nay, trước sự biến động của thị trường, nghề làm mứt táo Phương Chiểu đang đứng trước nguy cơ mai một.

Làm mứt táo tuy không phải là nghề truyền thống của người dân xã Phương Chiểu nhưng lại là nghề đem lại thu nhập ổn định và tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động địa phương lúc nông nhàn. Từ những năm 90 của thế kỷ trước, một số người dân xã Phương Chiểu di chuyển vào miền Nam bán hoa, cây cảnh để kiếm sống và họ học được nghề làm mứt táo. Ban đầu, họ chỉ làm thuê cho các cơ sở chế biến mứt táo tại Thành phố Hồ Chí Minh nhưng thấy nghề này dễ làm mà địa phương mình lại sẵn có nguồn nguyên liệu nên sau thời gian học hỏi tích lũy kinh nghiệm, họ về quê, đầu tư làm “lò” chế biến mứt táo. Mứt táo được chế biến theo mùa vụ, thông thường bắt đầu từ tháng 10 âm lịch đến Tết Nguyên đán, không khí làng nghề ngày càng nhộn nhịp.

Chế biến mứt táo ở Phương Chiểu 

Khu bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu: "Nàng công chúa ngủ quên trong rừng"

Du khách tham quan khu cứu hộ động vật hoang dã tại KBT. 

Có diện tích hơn 100.000 ha, trong đó hơn 50ha dành cho phát triển du lịch với gần 200 loài thực vật đại diện cho hệ sinh thái tự nhiên của toàn khu, nhưng khu bảo tồn thiên nhiên Bình Châu-Phước Bửu vẫn chưa phát triển được du lịch sinh thái xứng với tiềm năng sẵn có.

Thật không quá khi dùng cách nói ví von trên để nhắc đến Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu - Phước Bửu. Để “đánh thức” nàng, cần lắm một chiến lược bài bản về quy hoạch, định hướng phát triển, đầu tư, kiến trúc xây dựng, bảo tồn hệ động, thực vật…

Tây Thiên Trúc - Ngôi chùa ghi đậm dấu ấn lịch sử

Di tích lịch sử Trung đội Giải phóng quân Phạm Hồng Thái ở xóm Hoà Bình, xã Quân Chu (Đại Từ). 

Nằm trên sườn đông của núi Tam Đảo, cách Đại Từ và Phổ Yên chừng 20 km, chùa Tây Thiên Trúc thuộc địa phận xóm Hoà Bình, xã Quân Chu (Đại Từ) hiện lên thật cổ kính và trang nghiêm. Xung quanh chùa, cây rừng xào xạc, hương hoa rừng thoang thoảng mùi thơm mát dịu. Đứng trước cổng chùa, phóng tầm mắt ra xa, cả một vùng đồi núi rộng lớn thu vào tầm mắt. Ở mảnh đất Thái Nguyên này, hiếm nơi nào có ngôi chùa mang vẻ đẹp hữu tình như chùa Tây Thiên Trúc. 

Hoang sơ thác Trinh Nữ

Nằm ở trung tâm thị trấn Ea T’ling (huyện Chư Jút, tỉnh Đắk Nông), thác Trinh Nữ được xem là một điểm du lịch hấp dẫn với những nét đẹp địa chất nguyên thủy cùng những câu chuyện huyền bí.

Khung cảnh hoang sơ, nguyên thủy được giữ gìn tại thác Trinh Nữ 

Từ trung tâm thị xã Gia Nghĩa, du khách đi dọc quốc lộ 14 theo hướng về TP. Buôn Ma Thuột khoảng 100 km để đến trung tâm huyện Chư Jút, sau đó rẽ theo quốc lộ 28 khoảng 1 km nữa là đến thác Trinh Nữ. Đây cũng là con đường dẫn tới Cụm thác Đray Sáp - Gia Long ở huyện Krông Nô.

Cá lăng

Cá lăng là một loài cá nước ngọt có vị ngọt béo, thơm ngon. ở Đắk Nông cá lăng sống ở sông Sêrêpốk và sông Đồng Nai. Cá lăng được chế biến thành nhiều món như: chả, om chuối, hấp, xào tỏi hoặc nấu cháo... Dù chế biến bằng phương pháp nào thì cũng thơm ngon. Trong đó đặc biệt phải kể đến cá lăng nướng và lẩu cá lăng. 

Cá lăng nướng 

Canh thụt của người M’nông

Canh thụt là món ăn truyền thống của người M’nông được chế biến từ các nguyên liệu sẵn có từ thiên nhiên. Theo người M’nông, canh thụt có công dụng bồi bổ sức khỏe, trị chướng bụng, đầy hơi, giải rượu, rất tốt cho các bà mẹ mới sinh, người già sức yếu và những em bé còi xương…

Nguyên liệu chính để chế biến món canh thụt truyền thống có sẵn trong tự nhiên, bao gồm: lá bép (hay còn gọi là lá nhíp), đọt mây, cà đắng, ớt xiêm rừng, cá suối hoặc thịt động vật. Người M’nông xem đây là những sản vật quý mà núi rừng ban tặng cho họ từ bao đời. 

Các nguyên liệu chính chế biến canh thụt như đọt mây bóc vỏ (ảnh), lá bép non, cá suối sơ chế, ớt xiêm xanh, cà đắng rừng… 

Khổ qua rừng - món ăn, vị thuốc quý của người M’nông

Trong cuộc sống của người M’nông, bên cạnh các món ăn truyền thống như: lá bép, đọt mây, cà đắng thì "khổ qua rừng" cũng được xem là một đặc sản có nguồn gốc từ rừng núi. "Khổ qua rừng" quả nhỏ, hình thon dài, vị đắng như khổ qua bình thường (một số vùng người M’nông, Ê đê còn gọi là mướp đắng rừng).

Thực chất, "khổ qua rừng" là dây cứt quạ, một giống thân thảo, gần như dây leo, có thân mảnh, phân nhánh nhiều. Quả hình elip và có loại hình bầu dục, thon hẹp ở gốc, khi còn non sống có màu xanh, dài 3 – 5 cm, có 10 sóng cạnh, hạt nhiều màu xanh thẫm hơi đen, khi chín dần chuyển từ màu xanh sang vàng rồi màu đỏ tươi. Quả chín có tính hơi độc nên hầu như không dùng đến… Nhiều người thường nhầm lẫn loại cây này với loại dây cũng gọi là khổ qua rừng, hình quả có nhiều gai sần, hầu như giống quả khổ qua ta nhưng quả nhỏ. 

Quả được tách bỏ hạt và ngâm trong nước trước khi nấu 

Về một con đường mang tên "Hạnh phúc"

Để có được con đường mang tên “Hạnh phúc” nối thị xã Hà Giang với 4 huyện vùng cao phía Bắc, 14 thanh niên xung phong đã vĩnh viễn nằm lạị trên cao nguyên đá. Thuở ấy, 4 huyện vùng cao núi đá: Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc chỉ là một huyện mang tên Đồng Văn, huyện lỵ đặt ở thị trấn Phó Bảng. Vùng đất rộng bằng cả tỉnh Bắc Kạn với 8 vạn dân thuộc 16 dân tộc sống biệt lập với thế giới bên ngoài trong tình trạng đói nghèo và lạc hậu, vì hệ thống giao thông chỉ là đường mòn, phương tiện giao thông chỉ có ngựa và đôi chân của con người.

Đường Hạnh phúc vắt qua Mã Pí Lèng. Ảnh: HUY BA 

Phố cổ Đồng Văn giữa lòng núi đá

Thị trấn Đồng Văn nằm trên cao nguyên đá, ở độ cao 1.000 đến 1.600 met so với mặt nước biển. Những năm 1880, khi người Pháp chiếm đóng nơi này thì cao nguyên đá là nơi cung cấp thuốc phiện lớn nhất, họ quy hoạch và xây dựng phố Đồng Văn như là một điểm giao thương. Phố Đồng Văn lọt thỏm giữa bốn bề núi đá bao bọc tạo nên cảnh quan và kiến trúc đặc sắc, trong đó ngôi chợ được xây dựng bằng đá năm 1920 gần như còn nguyên vẹn đến bây giờ.

Cách TP Hà Giang chỉ 150 km nhưng đường đèo dốc khúc khuỷu nên xe đi đến Đồng Văn mất khoảng 5 tiếng. Lại nữa, hành trình từ Hà Giang sang Đồng Văn, du khách sẽ dừng tham quan nhiều điểm lý thú như: Cổng trời Quản Bạ, thung lũng Sũng Là, dinh vua Mèo, cột cờ Lũng Cú... nên khi đến Đồng Văn là trời đã tối và... người đã đuối!

Đêm lòng vòng trong thị trấn Đồng Văn và dạo một chút ở phố cổ chưa đủ để cảm nhận nét lạ của nơi này (nhất là trong tình trạng mệt nhừ), sáng hôm sau lại phải rời đi sớm rồi, nên tui quyết định buổi sáng phải dậy sớm hơn nhiều để lang thang và uống cà phê phố cổ. Và đây là những hình ảnh trong buổi sáng ấy.

Cổng chợ