Người đẽo thuyền độc mộc cuối cùng

Rah Lan Pênh ở làng Nú (xã Ia Khai, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai) được xem như người thợ đẽo thuyền độc mộc tài hoa và nổi tiếng hiếm hoi còn sống bên dòng Pô Kô.

Rah Lan Pênh trên chiếc thuyền độc mộc cuối cùng của ông - Ảnh: Tiến Thành

Già Pênh không biết mình đã bao nhiêu tuổi, chỉ nhớ mang máng chiếc thuyền độc mộc cuối cùng mà ông làm gần đây nhất cũng đã hai, ba năm. “Hôm đó có người làng bên qua nhờ mình làm chiếc thuyền độc mộc để xuôi dòng Pô Kô đánh con cá” - già Pênh nói.

Nước mắm Nam Ô

“ Làng tôi nước mắm Nam Ô nếm chút mê say, biển xanh hương muối mặn mà, gừng cay nhắn với ai ơi nhớ về cội nguồn…” Nhạc sĩ Phương Tài đã lắng đọng vào trong câu hát một đặc sản vốn nổi tiếng từ bao đời và vẫn gìn giữ duy trì cho đến ngày hôm nay. Ai đó đã một lần dừng chân trên quê hương Liên Chiểu thì chắc hẳn đã từng nghe về thương hiệu đặc sản Nam Ô. Chí ít chưa từng được dùng cũng nghe qua từ những câu hát hay câu nói quen thuộc “nước mắm Nam Ô, cá rô Xuân Thiều” 

Nước mắm Nam Ô dưới ánh Nắng xuân 

Làng nghề nước mắm Nam Ô được hình thành đầu thế kỷ XX. Nam Ô là làng đánh cá nhỏ nằm cửa sông Cu Đê, dưới chân đèo Hải Vân (nay thuộc phường Hòa Hiệp, quận Liên Chiểu, Tp Đà Nẵng). Từ lâu nước mắm Nam Ô đã có tiếng tăm trên thị trường cả nước và nước ngoài. Điều đặc biệt tạo nên thương hiệu mắm Nam Ô có lẽ chính là công thức chế biến. 

Làng đá mỹ nghệ Non Nước

Du khách đến với Đà Nẵng không những sẽ được thưởng thức những vẻ đẹp kiều diễm mà êm ả của biển, vẻ hung vỹ mà nên thơ của núi, những nét đẹp truyền thống trong các lễ hội mà du khách còn được chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật đầy sáng tạo, tài hoa tại các làng nghề truyền thống. Và trong đó, làng đá Non Nước là một làng nghề tiêu biểu nhất, độc đáo nhất của thành phố du lịch Đà Nẵng.

Làng đá Non Nước Đà Nẵng có từ rất lâu, theo các nghệ nhân cao tuổi ở Làng đá Non Nước, nghề chế tác đá mỹ nghệ Non Nước có cách đây gần 200 năm. Làng được hình thành vào cuối thế kỷ XVIII, do nghệ nhân người Thanh Hóa tên là Huỳnh Bá Quát khởi xướng. Sang thế kỷ XIX, nghề chế tác đá trở thành nghề chính nuôi sống những người dân địa phương. Ngày nay, làng đá Non Nước tọa lạc dưới chân núi Ngũ Hành Sơn thuộc phường Hoà Hải, quận Ngũ Hành Sơn. Nơi đây vẫn còn nhà thờ “Thạch Nghệ Tổ sư” và ngày mùng 6 tháng giêng âm lịch hàng năm là ngày giổ tổ của nghề đá mỹ nghệ Non Nước. Có thể nói làng đá mỹ nghệ Non Nước hình thành và phát triển nhờ tận dụng và kết hợp được các yếu tố nguyên liệu, nhân lực và thị trường để sản xuất kinh doanh làm nên thương hiệu đá mỹ nghệ đặc sắc như hiện nay.

Làng đá mỹ nghệ Non Nước (nguồn: TTXTDL) 

Hoang sơ Ma Thiên Lãnh

Thung lũng Ma Thiên Lãnh nằm tiếp giáp giữa ba ngọn núi: núi Bà Đen, núi Phụng và núi Heo (nằm trong quần thể núi Bà Đen, thuộc địa bàn xã Thạnh Tân, Thị xã Tây Ninh).

Ma Thiên Lãnh nằm tiếp giáp giữa ba ngọn núi: núi Bà Đen, núi Phụng và núi Heo.

Từ chân núi, men theo con đường nhựa trải dài uốn lượn trên một sườn đồi thơ mộng, một bên là núi và một bên là cheo leo vực thẳm. Có người ví nơi đây là “Đà Lạt của miền Đông Nam bộ” vì quanh năm khí trời mát mẻ. Dọc theo các sườn núi là những cánh rừng bạt ngàn, văng vẳng đâu đó là tiếng chim kêu, vượn hú, tiếng suối róc rách…

Lên Hà Giang thưởng thức thắng cố

Chảo thắng cố bốc khói nghi ngút, thơm lừng một góc chợ là hình ảnh không thể thiếu trong mỗi phiên chợ vùng cao.

Nếu ai đã một lần lên các tỉnh miền núi phía bắc, đặc biệt là những huyện vùng cao ở Hà Giang, chắc hẳn đều rất ấn tượng với một món đặc sản của đồng bào dân tộc nơi đây - món Thắng cố.

Nguyên liệu làm món Thắng cố thường là thịt ngựa, thịt bò, gần như tất cả các phần của chúng đều được sử dụng làm món thắng cố. Thịt được cắt thành những miếng nhỏ, cho tất cả vào một chiếc chảo lớn được bắc lên bếp củi cùng một chút hương liệu rồi đun sôi. Ấy thế là có món thắng cố bốc khói nghi ngút, thơm lừng...

Với đồng bào dân tộc vùng cao, đặc biệt là người Mông, thắng cố là món ăn không thể thiếu mỗi dịp xuống chợ. Khi chợ đã vãn, ấy là lúc mọi người ngồi quây quần bên chảo thắng cố, từng bát, từng bát thắng cố được múc ra, rượu ngô thơm lừng... cuộc vui xuống chợ lúc này mới bắt đầu...

Băng tuyết kỳ thú ở Sa Pa

Từ trưa 30/12/2012, tại khu vực đèo Ô Quí Hồ (Sa Pa, ở độ cao gần 2000 mét đã xuất hiện băng đông khá dày. 

Đây là đợt xuất hiện băng tuyết đầu tiên từ đầu mùa đông đến nay tại Sa Pa. Khu vực này hiện nhiệt độ giảm sâu dưới 1 độ, sương mù dày đặc kèm theo mưa phùn nhỏ tạo khối băng đá đông kết mỏng trên mặt đường, khiến các phương tiện giao thông đi lại rất khó khăn vì sương mù và mặt đường trơn.

Nhiều du khách đang có mặt nghỉ Tết tại thị trấn du lịch Sa Pa vẫn dùng các phương tiện xe gắn máy, hoặc thuê ôtô lên vùng Trạm Tôn, Núi Xẻ để được ngắm băng đông kết và chờ dịp may để được xem tuyết rơi.

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Lào Cai, nhiệt độ vẫn đang tiếp tục giảm thấp, đợt lạnh này kéo dài trong vài ngày tới. 

Ruộng bậc thang mùa nước đổ đẹp như tranh...

Tháng 5 bắt đầu mùa cày cấy là lúc những thửa ruộng ở Ý Tý loang loáng nước chồng lấn lên nhau như những bậc thang bắc lên trời xanh.

Từ xưa đến nay, khu ruộng bậc thang vẫn luôn là hình ảnh đẹp ở các vùng cao khiến du khách và nhiều nhà nhiếp ảnh say mê khám phá. Ở xã Ý Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai vào mùa nước đổ là một trọng những địa điểm mà những người yêu phong cảnh, ruộng bậc thang khó mà bỏ qua.

Tháng 5 bắt đầu mùa cày cấy, nước mưa đổ xuống... là lúc những thửa ruộng ở Ý Tý loang loáng nước, chồng lấn lên nhau như những bậc thang bắc lên trời xanh; được phối kết hợp với mây ngũ sắc vờn ngang đỉnh núi, tạo nên bức tranh phong cảnh đẹp không kém phần hấp dẫn so với những thửa ruộng bậc thang nổi tiếng tại Sa Pa (Lào Cai) và Hoàng Su Phì (Hà Giang), Mù Căng Chải ở Yên Bái.

Tản mạn Cửu Long Giang

Từ thuở xa xưa, phần sông Mê Kông chảy qua lãnh thổ Việt Nam vẫn thường được gọi là sông Cửu Long hay Cửu Long Giang. Trường ca Con đường Cái quan của Phạm Duy có đoạn:

Cửu Long Giang! 
Gió về vui trên sóng sông

Uốn quanh như chín con rồng

Ôm trọn đứa con...

Giai điệu mênh mang lồng lộng như tính phóng khoáng của người miền Tây Nam bộ.

Chín con rồng đây là chín cửa sông Mê Kông đổ ra biển. Nhánh sông Hậu đổ ra biển bằng 3 cửa: cửa Định An, cửa Ba Thắc và cửa Trần Đề. Nhánh sông Tiền đổ ra biển bằng 6 cửa: cửa Đại, cửa Tiểu, cửa Cung Hầu, cửa Cổ Chiên, cửa Hàm Luông và cửa Ba Lai.

Bản đồ do người Pháp lãp hồi đầu thế kỷ trước với 9 cửa sông, hiện còn treo ở Bưu điện Trung tâm TPHCM. Đánh số từ 1 đến 9 do anh Khiếu văn Chí thực hiện

Độc đáo lễ hội kén rể Đường Yên

Lễ hội kén rể được phục dựng lại từ năm 2001 sau 60 năm thất truyền, với nhiều nghi lễ và trò chơi dân gian... 

Từ sớm 13/3 (2/2 âm lịch), người dân làng Đường Yên, xã Xuân Nộn, huyện Đông Anh, Hà Nội đã tấp nập đổ ra đình, tham gia lễ hội tưởng nhớ nữ tướng Lê Hoa, vị nữ anh hùng sau khi phò tá Hai Bà Trưng thắng trận đã trở về quê nhà mở hội đua tài canh nông và kén rể.

Lễ hội kén rể được phục dựng lại từ năm 2001 sau 60 năm thất truyền, với nhiều nghi lễ và trò chơi dân gian, thể hiện tinh thần hiếu học, tinh thần thượng võ của dân tộc. Những phần thi trong lễ kén rể tái hiện lại những công việc thường ngày của cư dân lúa nước, gửi gắm trong đó những ước vọng về một cuộc sống ấm no và mùa màng tươi tốt.

Trải qua 4 phần thi giữa 2 thôn Bắc và thôn Hạ: Thi cày ruộng, câu ếch, chọc chó, bắt trạch trong chum lễ hội đã tìm được người xứng đáng làm phu quân của nữ tướng Lê Hoa, đó là chàng trai sinh năm 1991 Trần Đức Cao thuộc thôn Bắc.

Trước khi lễ hội chính diễn ra là những điệu hát quan họ của các liền anh, liền chị.

Trái bình bát

Miền quê Tây Nam bộ có đặc thù địa hình là những kênh rạch chằng chịt. Vùng đất thấp ven sông, dọc hai mé kênh, có nhiều phèn, cùng với khí hậu nóng ẩm là điều kiện để cây bình bát – một loại cây hoang mọc đầy, tạo nên một màu xanh ngát cả vùng.

Cây bình bát.

Bình bát là loại cây gỗ nhỡ, cao khoảng 5 - 3 mét. Lá đơn, mọc so le, lá có mùi hôi đặc trưng. Cây bình bát thường được làm củi đốt. Người bình dân thường đốn bình bát về ngâm, bỏ lớp da ngoài, lấy lớp da trong làm dây bện thắt thành những chiếc võng đưa, vừa dai, vừa chắc. Trẻ con miền quê, sáng sáng thường hay đi dọc theo mé kênh, rạch để lượm bình bát chín.