19 thg 9, 2025

Vếch bò - đặc sản độc đáo của buôn làng Êđê ở Đắk Lắk

Chỉ vài loại rau củ và một ít thịt, cá, qua bàn tay khéo léo của người Êđê đã trở nên hấp dẫn, tạo điểm nhấn cho ẩm thực buôn làng.

Ẩm thực Êđê rất được du khách yêu thích. Ảnh: Thanh Quỳnh

Chiều tà, khi ánh nắng vàng ấm áp trải dài trên những con đường, chị H Quynh Mlô Niê (buôn Căm, xã Krông Ana, Đắk Lắk) cùng người em bày bán các loại rau quả tươi ngon được hái từ vườn nhà.

Tại góc đường nhộn nhịp, chị mang đến những món đặc sản giản dị nhưng đầy hương vị buôn làng: Bẹ môn, quả dưa nước to tròn, mớ rau dại, cùng với những quả cà đắng, ớt xiêm chín đỏ…

Ngoài rau củ, chị H Quynh còn bán vếch bò nóng hổi. Đây là món súp tổng hợp đặc trưng của bà con buôn làng, bao gồm các nguyên liệu chính như ruột non của bò, gan, đuôi bò…, cùng với nhiều loại gia vị như củ nén, sả, ớt, củ riềng, tiêu xanh, lá é, hoa đu đủ đực, lá ngót rừng, cà đắng.

Tô súp hòa quyện các vị đắng, cay, thơm, bùi và béo, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực độc đáo.

Theo chị H Quynh, trước đây, vếch chỉ được nấu trong những dịp đặc biệt, thường là khi gia đình hoặc dòng họ có việc lớn. Những gia đình có điều kiện sẽ mổ thịt trâu, bò để cúng các thần và đãi buôn làng.

Trong những dịp này, vếch thường được chế biến để dành riêng cho những người có vai vế trong gia đình hoặc những nhân vật quan trọng trong lễ cúng.

Tuy nhiên, ngày nay món vếch đã trở nên phổ biến hơn, hiện hữu trong mâm cơm gia đình và được chế biến sẵn để bán. Người mua không chỉ là bà con Êđê mà còn có nhiều anh em dân tộc khác, ai cũng đều thích thú với món ăn đặc biệt này.

Món vếch bò độc đáo ở Đắk Lắk. Ảnh: Thanh Quỳnh

Chị Nguyễn Thị Lan, một người dân sống tại phường Ea Kao (Đắk Lắk) chia sẻ rằng, rất thích món ăn của người Êđê, đặc biệt là vếch bò. Món ăn này có vị đắng, béo và cay.

Chị Lan cho biết: “Món này kén người ăn, nhưng tôi rất thích, nhất là ăn với cơm trắng thì hao cơm lắm. Tuy nhiên, để tìm món này không dễ. Tôi phải đến những quán chuyên về ẩm thực Êđê hoặc tìm đúng chỗ ở buôn làng để có hương vị phù hợp, giảm bớt vị đắng và hăng”.

Chị Lan thường để ý những góc đường và ngã ba khi về buôn làng, nơi thường có các chị, mẹ người Êđê bày bán

“Thấy họ bán vếch bò, tôi thích lắm. Họ nấu ngon, còn tôi mua nguyên liệu về nhưng nấu không ra vị. Sau khi mua vếch bò đã nấu sẵn, tôi sẽ nấu lên cho thêm cà đắng, đu đủ, su hào và lá môn rừng để món ăn thêm đậm đà. Mỗi lần thưởng thức, tôi đều nhớ mãi và cảm thấy ghiền”, chị Lan nói thêm.

Ẩm thực không chỉ là thức ăn mà còn là văn hóa của mỗi người dân nơi đây. Món vếch bò, từ một món ăn dành cho dịp lễ hội, giờ đây đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày của người Êđê và cả những người yêu thích ẩm thực.

THANH QUỲNH

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét