Ẩm thực thời chiến - Kỳ 2: Lục bình chấm kho quẹt

Tôi không thể quên thời gian tôi sống ở chiến trường Nam lộ Bốn Cai Lậy-Mỹ Tho. Đó là thời gian tôi được ăn nhiều món “ẩm thực thời chiến” rất thú vị. Kể như món lục bình chấm kho quẹt.

Bây giờ, nếu món này được chế biến đúng điệu, giữ nguyên hương vị tự nhiên của nó, thì sẽ là món “hot” trên bàn ăn ở nhiều nhà hàng sang trọng. Một món ăn không thể bình dân hơn. Và nó đơn giản tới mức không thể đơn giản hơn. Vậy mà rất ngon.

Khi viết bài này, tôi đã gọi điện thoại tham khảo một bậc “mét”( maitre) của ẩm thực thời chiến là nữ nhà thơ Lê Giang. Chị Lê Giang sinh năm 1930, tới nay đã tròn 89 tuổi, nhưng giọng nói vẫn còn mạnh mẽ và đầy tình cảm.

Ẩm thực thời chiến- Kỳ 1: Ăn nấm mối trong rừng

Chắc chắn rằng, bữa cơm người lính thời chiến tranh rất khác so với khẩu phần ăn đầy đủ dinh dưỡng của các chiến sĩ ngày nay. Và, thế hệ trẻ - những người “sinh sau, đẻ muộn”, chưa từng chứng kiến đất nước trong những ngày lầm than, khói lửa cũng không thể nào hình dung được hết được sự vất vả, gian lao của những người đi trước. 

Kỳ 1: Ăn nấm mối trong rừng

Bây giờ, nấm mối là một đặc sản. Nhớ có lần tôi xuống Bến Tre thăm lão nhà văn Trang Thế Hy, ông đã cất công dẫn tôi và nhà thơ Chim Trắng đi lòng vòng, cốt để tìm mua cho được nấm mối khô thứ thiệt. Chỉ có Trang tiên sinh mới chỉ ra đúng loại nấm mối tự nhiên được phơi khô này. Dĩ nhiên, nấm mối khô thì không thể ngon bằng nấm mối tươi, nhưng nó vẫn ngon, và nó quý. Vì hiếm.

Hoa ngô đồng nở rộ trong Hoàng cung Huế

Hoa ngô đồng, một trong những loài hoa được khắc trên Cửu Đỉnh, đang khoe sắc và tạo thêm nét cuốn hút cho Hoàng cung Huế. 

Giữa tháng 5, loài hoa ngô đồng nở rộ khoe sắc tím giữa Hoàng cung Huế. Theo sách Đại nam Nhất thống chí, vua Minh Mạng đã cho người sang Quảng Đông (Trung Quốc) đem giống về trồng ở hai bên góc điện Cần Chánh. Sau đó, nhà vua sai lính đem lá lên các núi để tìm rồi đem trồng ở các góc điện.

Thác Bản Giốc chìm sâu trong biển nước lũ

Toàn bộ cụm thác Bản Giốc, Cao Bằng bị bao phủ bởi biển nước đục ngàu, khung cảnh hoang tàn khiến nhiều người không khỏi sửng sốt. 

Sau trận mưa lớn đầu mùa, một số điểm ở Cao Bằng bị ngập nặng. Thác Bản Giốc là một trong những nơi chịu ảnh hưởng nặng nhất. 

Bán đảo Sơn Trà mùa 'thay áo'

Những cây cổ thụ trổ lộc non xanh, đỏ hay những cây lim xẹt nở rộ hoa vàng, đã biến những góc rừng Sơn Trà, Đà Nẵng như bức tranh.

Sơn Trà - bán đảo độc nhất vô nhị Việt Nam đang vào mùa "thay áo", với hàng nghìn loài cây trổ lộc non đủ màu xanh, vàng, đỏ cả một góc rừng. 

Đầm Lập An: Chốn giao tình giữa núi và biển

Đầm Lập An (hay còn được gọi là Vụng An Cư) là một đầm nước lợ lớn chạy qua địa phận thị trấn Lăng Cô (Thừa Thiên - Huế), chảy qua chân đèo Phú Gia và đổ ra Vịnh Lăng Cô. Nơi đây được chọn là điểm ghé lý tưởng trên tuyến du lịch Đà Nẵng – Huế.

Không chỉ được dãy Bạch Mã bao bọc và phủ xuống mặt nước màu xanh rì của núi non, đầm Lập An còn in bóng mây trời như nới rộng khoảng không trong vắt của một vùng nước bao la. Nơi đây còn giữ được gần như vẹn nguyên cảnh sắc thiên nhiên nguyên sơ, thanh bình và ít bị tác động bởi những xô bồ, nhốn nháo từ hoạt động khai thác của con người.

Khi ghé thăm đầm Lập An, du khách còn có thể tận mắt ngắm nhìn rất nhiều loại cá bơi lội thành đàn và nhiều sinh vật giáp xác khác dưới làn nước trong veo có thể nhìn thấy đáy. 

Con đường “ngăn đôi dòng nước” tại đầm Lập An. Ảnh: TH 

Hội An: Giếng cổ ngàn năm không cạn

Nằm khuất sâu trong con hẻm nhỏ trên đường Trần Hưng Đạo, giếng cổ Bá Lễ tồn tại hơn nghìn năm qua không chỉ là chứng nhân lịch sử của biết bao nhiêu thăng trầm nơi đô thị cổ mà còn trở thành một phần linh thiêng đối với người dân phố Hội…

Cho đến nay vẫn chưa xuất hiện một ghi chép chính thức nào về sự ra đời cũng như tên gọi của giếng cổ Bá Lễ. Những người cao tuổi tại Hội An cũng chỉ biết rằng giếng được xây vào khoảng thế kỷ XIII – IX. Cái tên Bá Lễ ra đời từ khoảng thế kỷ XX, là tên của người thời bây giờ đứng ra trùng tu giếng.

Xí mà phù: Phong vị ẩm thực khó quên ở Hội An

Là một món quà sáng thanh mát giản dị, gánh xí mà hai thế hệ đã trở thành một điểm ghé chân của biết bao người dân phố Hội và du khách tại đây.

Gánh xí mà (chí mà phù – chè mè đen) của vợ chồng cô Thị nằm trên đường Nguyễn Trường Tộ. Chỉ vài năm trước, hình ảnh cụ ông Ngô Thiếu mỗi sáng cần mẫn bên gánh xí mà nóng hổi đã đi sâu trong ký ức những người dân nơi đây.

Hơn 100 tuổi, khi mà sức khỏe không còn được tốt, cụ mới chịu nghỉ ngơi và truyền lại gánh hàng cùng “bí quyết gia truyền” nấu xí mà cho vợ chồng con gái.

Gánh chè không chỉ thơm ngon có tiếng mà chính người bán cũng toát lên vẻ hồn hậu của người dân phố cổ. Một tay cô thoăn thoắt múc chè, rồi lại nhiệt tình ngoái lại chỉ dẫn cho chúng tôi những ngóc ngách nào có món ăn ngon ở Hội An. 

Lạ lẫm với hương vị cháo môn Lươn

Cháo môn là món ăn bình dị, phổ biến ở vùng nông thôn nhưng nay trở thành món ăn lạ lẫm bởi nhiều lẽ: không nhiều người nấu ngon và không dễ tìm được món ăn bình dị này. Dù môn có ở nhiều nơi nhưng khi nhắc đến cháo môn, người ta lại nhắc đến vùng đất Thủ, xứ Bình Dương.

Cháo được nấu từ gạo rang hoặc gạo vo sạch. Củ môn được gọt sạch sẽ, cắt thành từng miếng nhỏ nấu chung với gạo cho mềm. Khi cháo nhừ, củ môn đã vừa chín, người nấu hạ nhỏ lửa nhưng vẫn giữ cho nồi cháo sôi trên bếp. Bẹ môn được lột vỏ, rửa sạch rồi cắt thành từng đoạn ngắn.

Chùa Bửu Sơn - Quận 9

Chùa Bửu Sơn tọa lạc tạị số 341 đường Nguyễn Văn Tăng phường Long Thạnh Mỹ, quận 9, Thành phố Hồ Chí Minh.

Cho đến nay vẫn chưa tìm thấy nguồn tư liệu chính thống nào cho biết chùa được xây dựng từ bao giờ nhưng theo các sư cô (tu tại chùa) chùa được thành lập vào cuối thế kỷ XIX. Chùa có cùng thời với chùa Hội Sơn và Chùa Phước Tường. Chùa Bửu Sơn thuộc hệ phái Bắc Tông chi phái lâm tế dòng Liễu Quán. Vị sư trụ trì đầu tiên tại chùa là Hòa Thượng Thích Bửu Cảnh sau khi Hòa Thượng viên tịch chùa được giao lại cho hòa thượng Huệ Minh trông coi, nhưng chỉ một thời gian ngắn thì chùa bị bỏ hoang.