1 thg 12, 2019

Bản đá Khuổi Ky

Bản đá Khuổi Ky thuộc xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng với những ngôi nhà sàn mang dáng dấp cổ xưa, tạo nên nét cổ kính, nhuốm màu huyền thoại cho vùng đất vùng biên viễn. Giữa không gian bao la, những ngôi nhà sàn đá vững chãi, bền bỉ, bao bọc, chở che những cư dân Tày hiền lành, chất phác.

Người Tày ở Trùng Khánh có tín ngưỡng thờ đá. Đá trong tâm tưởng của họ thiêng liêng như một vị thần giúp che chở những khắc nhiệt của thiên nhiên. Chẳng thế mà trong luật tục của mỗi tộc người trên vùng đất Cao Bằng này đều có những ngày nhất định để tiến hành tế lễ cảm tạ thần đá. Họ coi đá là khởi nguồn của sự sống và là trung tâm của vũ trụ. Con người sinh ra từ đá và khi chết sẽ hóa thành đá.

Theo Ban Quản lý Công viên địa chất non nước Cao Bằng, lịch sử những ngôi nhà sàn đá đã được hình thành từ những năm cuối thế kỷ XVI, khi nhà Mạc lên vùng đất Cao Bằng xây dựng thành quách để bảo vệ biên cương đất nước. Lúc này, những ngôi nhà sàn bằng đá đã được xây dựng lên như một “pháo đài” độc nhất vô nhị. Những bức tường đá kiên cố được hình thành bởi những viên đá có nhiều kích cỡ được xếp lèn vào nhau, sử dụng thêm chất kết dính được làm từ hỗn hợp đá vôi trộn cát; khi hoàn thành, độ dày bức tường có thể dày hơn 30cm, thể hiện rõ tính bản địa, sự sáng tạo độc đáo của đồng bào dân tộc Tày.

Bản có 14 căn nhà sàn bằng đá trải rộng khoảng 10.000 m2, dựa lưng vào núi đá, phía trước là dòng suối Khuổi Ky. Ảnh: Công Đạt


Giữa không gian bao la, những ngôi nhà sàn đá vững chãi, bền bỉ, bao bọc, chở che những cư dân Tày hiền lành, chất phác. Ảnh: Trịnh Bộ 

Những bậc thềm bằng đá lên nhà sàn ở Khuổi Ky. Ảnh: Công Đạt

Người Tày ở Khuổi Ky gắn bó với cây lúa, họ phơi phóng thóc trên nhà sàn đá sau mỗi vụ mùa. Ảnh: Công Đạt

Những cửa sổ nhà sàn đá của người dân Khuổi Ky. Ảnh: Công Đạt 

Những bức tường đá ở bản Khuổi Ky. Ảnh: Trịnh Bộ 

Những bức tường đá mang dấu tích thời gian ở bản Khuổi Ky. Thời phong kiến, người Tày ở Khuổi Ky coi những nhà sàn đá như những pháo đài để chống lại sự cướp bóc, tàn phá của kẻ thù. Ảnh: Trịnh Bộ 

Trước hiên nhà sàn đá bản Khuổi Ky.Ảnh: Trịnh Bộ

Một góc không gian lãng mạn trước nhà sàn đá của người dân Khuổi Ky. Ảnh: Công Đạt 

Ở Khuổi Ky, đá được sử dụng rất nhiều trong sinh hoạt đời sống hàng ngày của đồng bào dân tộc. Nhà được xây bằng đá, vách đá móng được làm bằng đá hộc, chân tảng cũng được làm bằng đá và gia công lại. Đá cũng được sử dụng trong các công trình khác như hàng rào, đập nước, cối xay, bếp lò…Những ngôi nhà cũng được làm bằng đá, chắc chắn như một pháo đài.

Bản đá Khuổi Ky nằm giữa hai điểm du lịch thác Bản Giốc và động Ngườm Ngao của huyện Trùng Khánh. Từ thác Bản Giốc đi vào làng Khuổi Ky chỉ khoảng 3km, theo con đường tỉnh lộ 206. Bản có 14 mái nhà sàn nằm nép mình dưới chân núi, phía trước là dòng suối nhỏ ngày đêm róc rách như một bản nhạc nước vui tai. Kế bên là cánh đồng quanh năm trù phú. Đến nơi đây vào mùa lúa chín, du khách sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng bức họa thiên nhiên tuyệt sắc. Đó là cánh đồng lúa vàng óng ả như tấm thảm vàng rực tạo nên điểm nhấn giữa không gian núi rừng. Còn vào mùa xuân là màu xanh mát mắt của ngô, khoai …

Ngôi nhà sàn cổ xây bằng đá của đồng bào dân tộc Tày ở Khuổi Ky trở thành biểu tượng văn hóa vật chất mang nhiều giá trị, thể hiện kiến trúc văn hóa độc đáo và ẩn chứa bên trong những phong tục tập quán truyền thống được hun đúc qua nhiều thế hệ. Hiện Khuổi Ky đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Làng văn hóa truyền thống tiêu biểu của dân tộc ít người.

Bài: Trịnh Bộ - Ảnh: Công Đạt - Trịnh Bộ

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét