Vào ngày 19/5/2016, Ủy ban Di sản ký ức thế giới đã
vinh danh Thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế là Di sản tư liệu thế
giới thuộc khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, qua đó khẳng định tầm vóc
quốc tế của di sản văn hóa đặc biệt này. Ảnh chụp tại điện Thái Hòa,
Hoàng thành Huế
Ngược dòng thời gian, vào thời nhà Nguyễn, các nghệ nhân đã sử dụng văn
thơ để trang trí ở cả nội và ngoại thất các công trình quan trọng của
Kinh thành như Ngọ Môn, điện Thái Hòa, điện Cần Chánh, Triệu Miếu, Hưng
Tổ Miếu, Thế Tổ Miếu… Ảnh chụp tại Ngọ Môn.
Việc trang trí được thực hiện theo mô thức một ô thơ hoặc một đại tự đi
liền với một bức họa tạo nên kiểu thức "nhất thi nhất họa" hoặc "nhất tự
nhất họa", gần như đã trở thành một phong cách riêng trong trang trí
kiến trúc cung đình thời Nguyễn. Ảnh chụp tại điện Thái Hòa
Thông thường, một ô thơ đi kèm với một ô họa khắc những đề tài truyền
thống thuần túy Việt Nam như bát bửu, hoa lá, trái cây, rồng, hạc, đầu
rồng, dây lá… Nội dung của những ô họa chỉ mang tính chất trang trí,
không minh họa cho nội dung của những ô thơ đi kèm. Ảnh chụp tại Hưng Tổ
Miếu
Các bài thơ văn được sử dụng trong trang trí kiến trúc thể hiện
sự phong phú đa dạng về cả nội dung cho đến hình thức, thật sự là một
bảo tàng sống động, độc đáo, riêng có về văn chương thời Nguyễn. Ảnh
chụp tại điện Long An
Các tác phẩm nghệ thuật
này chuyển tải những thông điệp lịch sử, văn hóa và nghệ thuật đặc sắc
của một giai đoạn trong lịch sử cận đại Việt Nam. Đó là một kho tàng sử
liệu đồ sộ, một di sản hàm chứa nhiều giá trị quý báu. Ảnh chụp tại điện
Long An.
Trải qua một thời gian dài, dù phải chịu sự tàn phá của chiến tranh, các
thảm họa thiên nhiên và sự xâm phạm của con người, Cố đô Huế vẫn còn
bảo lưu được một khối lượng rất lớn thơ văn trên các di tích kiến trúc
của mình. Ảnh chụp tại lăng Minh Mạng.
Theo thống kê, các công trình cổ ở Huế có tổng cộng 2679 ô thơ văn chạm
khắc, sơn thếp trên gỗ, 146 ô thơ văn viết tráng men pháp lam và 88 đơn
vị ô hộc, câu đối, bài văn đắp ngõa sành sứ. Ảnh chụp tại điệnThái Hòa
Độc đáo bậc nhất trong hệ thống thơ văn này là hai bài thơ "bát quái"
của vua Thiệu Trị được chạm ở điện Long An. Tương truyền, có đến 64 cách
đọc cho mỗi bài thơ này. Ảnh: Một trong hai bài thơ của vua thiệu Trị ở
điện Long An
Theo nhận định của các nhà nghiên cứu văn hóa, thơ văn trên kiến trúc
cung đình Huế là một phong cách riêng trong trang trí kiến trúc cung
đình, chưa thấy xuất hiện ở những nơi khác trên thế giới. Ảnh chụp tại
điện Long An
Đây là một hệ thống “di sản nằm trong di sản” và thực sự là một kho tàng
văn hóa vô giá của Cố đô Huế, của Việt Nam mà cho đến nay chưa phải ai
cũng biết đến. Ảnh chụp tại điện Thái Hòa. Ảnh chụp tại điện Thái
Hòa.(Bài có sử dụng tư liệu của Cục Di sản văn hóa và Báo Thừa Thiên
Huế).
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét