Sự thật về mối quan hệ giữa nữ tù trưởng Ya Wầm và 'vua voi' Y Thu Knul

Nhiều người đang lầm tưởng nữ tù trưởng Ya Wầm và "vua voi" Y Thu Knul (Đắk Lắk) có mối quan hệ vợ chồng. Tuy nhiên, 2 người thực tế chỉ là bạn thân, cai quản 2 vùng đất khác nhau.

Vào những năm cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, bà Ya Wầm (người dân tộc Ê Đê) là nữ tù trưởng cai quản một khu vực rộng lớn tại xã Ea Kiết.

Trong khi đó, ông Y Thu Knul cai quản vùng đất Buôn Đôn. Ông cũng chính là người săn được voi bạch tạng ngà đen quý hiếm tặng nhà vua Thái Lan và được tặng lại tước hiệu "vua voi".

Vua voi Y Thu Knul (phải) thời còn trẻ. Ảnh chụp lại tư liệu.

Lên chùa Bà Đen (Linh Sơn Tiên Thạch tự)

Hồi xưa, người ta cũng thường lên núi Bà Đen nhưng không phải đi du lịch như bây giờ mà nói đi núi Bà Đen tức là lên chùa Bà Đen. Ở Việt Nam ta, trên một ngọn núi thường có nhiều chùa do các bậc tu hành thường chọn nơi thâm sơn cùng cốc để tu tập. Núi Bà Đen cũng vậy, nhưng ngôi chùa xưa nhất, lớn nhất và linh thiêng nhất được mọi người thường xuyên lên cúng bái là chùa Bà, hay Linh Sơn Tiên Thạch.

Linh Sơn Tiên Thạch tự, tức Chùa Bà. Ảnh: SunWorld Núi Bà Đen

Đình Cù Vân - Một chứng tích lịch sử

Đã 80 năm trôi qua, nhưng sự kiện lịch sử trọng đại diễn ra tại đình Cù Vân (xóm Đình, xã An Khánh, nay là xóm 8) vẫn còn vẹn nguyên trong lòng người. Bởi đó là kí ức của thời “đất nước đứng lên”. Nơi được lịch sử lựa chọn làm địa điểm dừng chân, tụ nghĩa của đoàn quân cách mạng.

Đình Cù Vân được nhân dân trong vùng công đức xây dựng lại.

Đồi Pù Cọ - Nơi gặp gỡ đoàn quân Nam tiến và Bắc tiến

Tháng Tám lịch sử, chúng tôi về đồi Pù Cọ, dải đất yên bình tại xã Nghĩa Tá, nơi ghi dấu sự kiện 2 đoàn quân Nam Tiến và Bắc Tiến gặp nhau, mở ra chặng đường quyết định cho thắng lợi của Cách mạng Tháng 8-1945.

Pù Cọ, tiếng dân tộc Tày nghĩa là “đồi cọ”. Như đúng tên gọi, trên con đường dẫn lên điểm di tích lịch sử này có rất nhiều cây cọ đang vươn mình xanh tốt, tán lá rộng xòe ra như những chiếc ô khổng lồ che chở cho đoàn quân cách mạng năm xưa. Đồi Pù Cọ được xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia từ năm 1996.

Lịch sử còn ghi, thực hiện chỉ thị của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, đầu năm 1943, lãnh đạo hai căn cứ Cao Bằng và Bắc Sơn - Võ Nhai đã họp tại Lũng Hòa (Hòa An, Cao Bằng) trao đổi kinh nghiệm xây dựng Mặt trận Việt Minh, xây dựng lực lượng vũ trang, căn cứ địa.

Tiềm năng du lịch từ những ngôi cổ tháp

Thành phố Đà Nẵng không chỉ nổi tiếng với Thánh địa Mỹ Sơn (Di sản văn hóa thế giới), Bảo tàng Chăm nơi lưu giữ nhiều hiện vật, Bảo vật Quốc gia liên quan đến nền văn hóa Chăm, mà còn có các ngọn cổ tháp Chăm ngàn năm tuổi vẫn tồn tại đến tận ngày nay như: Cụm tháp Khương Mỹ, Chiên Đàn và tháp Bằng An. Tuy nhiên, những ngọn tháp cổ này dường như đang bị “bỏ quên”, chưa được kết nối để trở thành các điểm du lịch hấp dẫn.

“Báu vật” vượt thời gian 

Tháp Chiên Đàn có 3 ngọn tháp gồm tháp Nam, tháp Giữa và tháp Bắc, trong đó tháp Giữa lớn nhất. Thông qua các hiện vật khai quật được, cho thấy đây là những tác phẩm điêu khắc quan trọng của nghệ thuật Champa vào thế kỷ XI – XII.

Về làng Kon Teo Đăk Lấp xem đồng bào Xơ Đăng gìn giữ 'linh hồn' của làng

Hơn 160 hộ đồng bào Xơ Đăng trong làng thống nhất sửa lại nhà rông, giữ gìn hồn cốt văn hóa của dân tộc. Mỗi người một việc, với quyết tâm sớm hoàn thành chào mừng Quốc khánh 2/9.

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp, xã Đăk Pxi, tỉnh Quảng Ngãi được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng và được xem là “linh hồn” của làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên nên cứ vài năm sử dụng thì sửa chữa lại.

Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ đồng bào Xơ Đăng trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông, giữ gìn hồn cốt văn hóa của dân tộc. Mỗi người một việc, với quyết tâm sớm hoàn thành chào mừng lễ Quốc khánh 2/9.

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976 và được xem là linh hồn của làng. Dân làng đang chung tay, góp sức sửa chữa lại nhà rông truyền thống. Ảnh: Ngọc Chí

Chợ chè Trại Cài truyền thống trong hiện đại

Từ sáng sớm, khi sương chưa tan, chợ chè Trại Cài thuộc xã Đồng Hỷ, đã bắt đầu nhộn nhịp tiếng nói cười, cân đo, ngã giá của người mua, người bán. Nằm trong vùng nổi danh là “Tứ đại danh trà” của tỉnh Thái Nguyên, chợ chè Trại Cài vẫn giữ nguyên những nét truyền thống: là nơi giao lưu buôn bán và lưu giữ những giá trị văn hóa lâu đời của đất chè.

Bàn thử chè của anh Dương Văn Bộ luôn đông khách.

Di tích chùa Long Thành

Chùa Long Thành còn gọi là chùa Xẻo Son tọa lạc ở ấp Long Thuận, xã Lưu Nghiệp Anh, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh - là một trong những ngôi chùa giàu truyền thống cách mạng.

Cổng chùa Long Thành

Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, chùa Long Thành là trụ sở của cách mạng. Tại đây thường xuyên có các cơ quan của huyện và xã về đóng như: Thường trực Huyện ủy, Huyện đội, Đảng ủy xã Lưu Nghiệp Anh và nhiều bộ phận khác. Các vị sư và bà con phật tử của chùa bất chấp nguy hiểm sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình để bảo vệ cán bộ, bảo vệ cơ sở cách mạng… Từ đó, ngôi chùa được xem là chỗ dựa vững chắc để cán bộ ta hoạt động và là cái nôi của phong trào cách mạng ở địa phương. Chính tại nơi đây đã xuất phát nhiều trận đánh, đã khởi xướng nhiều phong trào đấu tranh chính trị.

Đánh bắt 'lộc trời' trên hồ Ba Bể

Từ bao năm nay, nhiều hộ dân sinh sống ven khu vực hồ Ba Bể thuộc xã Ba Bể vẫn gắn bó với nghề đánh bắt cá. Với bà con, nguồn thủy sản phong phú trong lòng hồ chính là “lộc trời” ban tặng, giúp họ có thêm thu nhập và duy trì cuộc sống ổn định. Nghề đánh bắt cá không chỉ là kế sinh nhai mà còn trở thành một phần quen thuộc trong nhịp sống của người dân ven hồ.

Nghề đánh bắt cá trên hồ Ba Bể gắn bó với người dân địa phương từ lâu.

Nơi "phôi thai" chữ Quốc ngữ

Với những tài liệu lịch sử và di tích để lại, vùng đất Nước Mặn thuộc thôn An Hòa, xã Tuy Phước Bắc (Gia Lai) là nơi được nhiều nhà nghiên cứu công nhận có ảnh hưởng quan trọng, chủ đạo trong giai đoạn phôi thai hình thành chữ Quốc ngữ đầu thế kỷ XVII. Bên cạnh đó, tiểu chủng viện Làng Sông, thôn Quảng Vân, xã Tuy Phước cũng được xem là xưởng in chữ Quốc ngữ đầu tiên.

Di tích Nước Mặn được xem là nơi "phôi thai" chữ Quốc ngữ