Làng 'ăn chung nồi cơm' độc nhất vô nhị ở Thái Nguyên gây sốt thế giới

Thái Nguyên có một ngôi làng đặc biệt: 151 thành viên cùng ăn chung nồi cơm, sống thuận tự nhiên và chan hòa yêu thương. Làng Thái Hải nay trở thành điểm đến gây sốt với du khách quốc tế.

Ẩn mình dưới tán rừng xanh mát ở Tân Cương (Thái Nguyên), bản làng Thái Hải được ví như "ốc đảo bình yên" của người Tày, nơi cả cộng đồng 151 thành viên cùng ăn chung một nồi cơm, xài chung một tài khoản và coi nhau như ruột thịt. Câu chuyện tưởng như chỉ có trong cổ tích này lại đang khiến du khách khắp thế giới tò mò tìm đến.

Làng Thái Hải nhìn từ trên cao, phủ xanh hơn 20 ha rừng sau hai thập kỷ hồi sinh từ đồi trọc. Nhiệt độ trong làng mát hơn trung tâm TP.Thái Nguyên (cũ) tới 3 độ C.

Nối dài bức thổ cẩm trên núi

Trong dòng chảy văn hóa của đồng bào Dao, thêu thổ cẩm là điểm nhấn độc đáo. Theo thời gian, với sự xuất hiện của quần áo may sẵn, những bộ trang phục được thêu tay truyền thống ngày càng hiếm gặp ở các bản làng vùng cao. Trước nguy cơ mất đi bản sắc, Hợp tác xã Thiên An (xã Phủ Thông) đã phối hợp tổ chức những lớp học thêu thổ cẩm.

Chị Lý Thị Quyên dạy học viên những đường thêu đầu tiên.

Chuyện kể bên đồi Giang

Ngày 1/9/1954, tại đồi Giang, xóm Thắng Lợi, xã La Bằng, tỉnh Thái Nguyên, Đại Sứ Trung Quốc La Quý Ba đã trình Quốc thư lên Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đã hơn bẩy mươi năm, nhưng sự kiện còn tươi mới, đầy ắp niềm tự hào trong lòng người Thái Nguyên.

Du khách tham quan gian trưng bày các hình ảnh, tư liệu Bác Hồ tiếp Đại sứ Trung Quốc trình Quốc thư với Chính phủ Việt Nam.

Dưới nếp nhà sàn nghe chuyện Tân Đô

Giữa nhịp sống gấp gáp hôm nay, Tân Đô vẫn lặng lẽ giữ riêng mình một khoảng trời Thu yên bình. Những ngôi nhà sàn nép mình theo sườn đồi, hiên gỗ mát rượi, tiếng then khi gần khi xa hòa cùng gió núi. Người Nùng nơi đây vẫn giữ nhịp sống chậm rãi, mở lòng đón khách nhưng chẳng rời bỏ nếp xưa.

Một góc Tân Đô xanh mướt, tuyệt đẹp.

Bánh chưng cá: Hương vị của núi rừng

Ở Thái Nguyên người Tày sống tập trung đông nhất ở khu vực phía Bắc tỉnh, chiếm 54%. Trong ẩm thực của người Tày có những nét đặc trưng mà nhiều khách du lịch thích thú khi được khám phá, bánh chưng cá là một trong những nét đặc trưng đó.

Người dân thôn Chợ Giải, xã Phúc Lộc gói bánh chưng cá. Ảnh: Việt Hùng

Rừng xanh trái ngọt Quân Chu

Giữa thung lũng xanh mướt nằm nép mình bên dãy Tam Đảo hùng vĩ, Voi Valley hiện lên như một bản hòa ca dịu dàng giữa thiên nhiên nguyên sơ. Tiếng suối róc rách len lỏi qua kẽ đá, gió mơn man qua những tán cây già, đưa hương thơm cỏ dại và nhựa rừng thoảng vào từng nhịp thở khiến người ta như được rũ bỏ hết những bụi bặm thị thành.

Du khách hào hứng với những trải nghiệm tại Voi valley.

Voi Valley là khu Glamping thuộc xã Quân Chu, một địa điểm lý tưởng giúp bạn có thể hòa mình với thiên nhiên. Chỉ cách trung tâm tỉnh chừng 1 giờ lái xe, cung đường đưa bạn đến nơi này cũng vô cùng bắt mắt với những dãy núi chập chùng, mây vờn đẹp như một bức tranh.

'Giữ hồn' văn hóa Dao Đỏ qua nghi lễ cấp sắc

Cấp sắc là nghi lễ tín ngưỡng có ý nghĩa quan trọng bậc nhất trong cuộc đời của mỗi người đàn ông dân tộc Dao. Lễ cấp sắc còn hàm chứa ý nghĩa nhân văn, là một nét đẹp văn hóa được cộng đồng người Dao Đỏ ở Bản Cuôn 2, xã Chợ Đồn gìn giữ và phát huy.

Lễ cấp sắc của anh Triệu Quý Bảo ở thôn Bản Cuôn 2, xã Chợ Đồn.

Nghĩ lại lễ cấp sắc của mình cách đây hơn 1 năm, anh Triệu Quý Bảo ở thôn Bản Cuôn 2 vẫn thấy bồi hồi, lòng vui như mở cờ. Anh nhớ, ngày trọng đại đó kéo dài liên tục ba ngày hai đêm, nhà vui như có hội. Bà con trong thôn và bạn bè thân hữu đến chung vui, chúc mừng anh Bảo và 02 người cháu trai trong họ.

Hai căn cứ - một trái tim kháng chiến

Giữa rừng xanh Việt Bắc, ATK Chợ Đồn và ATK Định Hóa là hai an toàn khu quan trọng trong kháng chiến chống thực dân Pháp.

Di tích lịch sử đồi Pụ Đồn, nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì Lễ phong quân hàm Đại tướng đầu tiên của Quân đội ta cho đồng chí Võ Nguyên Giáp (năm 1948). Ảnh minh họa

Dưới tán rừng Khuôn Mánh

Ngày 15/9/1941, dưới tán rừng Khuôn Mánh, xã Tràng Xá (Võ Nhai), Trung đội Cứu Quốc quân II, tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam, được thành lập. Đã 82 năm trôi qua, nhưng sự kiện mùa Thu năm ấy còn tươi mới trên trang vở học trò. Rừng Khuôn Mánh cũng trở thành một "địa chỉ đỏ" giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ cháu con trên mọi miền Tổ quốc tìm về.

Ngày 12/12/1994, Di tích rừng Khuôn Mánh - nơi thành lập Trung đội Cứu Quốc quân II, được Nhà nước công nhận Di tích lịch sử cấp Quốc gia.

Trong dòng chảy của lịch sử cách mạng Việt Nam, rừng Khuôn Mánh lưu dấu một sự kiện trọng đại, được ví như một bến đỗ, triệu tập những con người quả cảm mang trái tim yêu nước, đó là những cán bộ, đội viên Trung đội Cứu Quốc quân II. Từ đây, ngọn lửa yêu nước, lòng căm thù giặc sâu sắc bùng lên thành phong trào cách mạng, lan tỏa rộng rãi ra các vùng lân cận.

Gạo nếp Tài – Dẻo thơm từ nguồn cội

Nếp Tài là giống lúa truyền thống của đồng bào dân tộc Dao Quế Lâm ở xã Thượng Minh, tỉnh Thái Nguyên. Trước đây, giống lúa này được người dân canh tác nhỏ lẻ, chủ yếu phục vụ nhu cầu của gia đình. Đến nay, sản phẩm đã được công nhận và xếp hạng OCOP 4 sao, mở ra hướng phát triển kinh tế cho đồng bào các dân tộc thiểu số ở một số xã phía Bắc của tỉnh.

Sản phẩm gạo nếp Tài của Hợp tác xã Yến Dương đạt OCOP 4 sao.

Đình Cù Vân - Một chứng tích lịch sử

Đã 80 năm trôi qua, nhưng sự kiện lịch sử trọng đại diễn ra tại đình Cù Vân (xóm Đình, xã An Khánh, nay là xóm 8) vẫn còn vẹn nguyên trong lòng người. Bởi đó là kí ức của thời “đất nước đứng lên”. Nơi được lịch sử lựa chọn làm địa điểm dừng chân, tụ nghĩa của đoàn quân cách mạng.

Đình Cù Vân được nhân dân trong vùng công đức xây dựng lại.

Đồi Pù Cọ - Nơi gặp gỡ đoàn quân Nam tiến và Bắc tiến

Tháng Tám lịch sử, chúng tôi về đồi Pù Cọ, dải đất yên bình tại xã Nghĩa Tá, nơi ghi dấu sự kiện 2 đoàn quân Nam Tiến và Bắc Tiến gặp nhau, mở ra chặng đường quyết định cho thắng lợi của Cách mạng Tháng 8-1945.

Pù Cọ, tiếng dân tộc Tày nghĩa là “đồi cọ”. Như đúng tên gọi, trên con đường dẫn lên điểm di tích lịch sử này có rất nhiều cây cọ đang vươn mình xanh tốt, tán lá rộng xòe ra như những chiếc ô khổng lồ che chở cho đoàn quân cách mạng năm xưa. Đồi Pù Cọ được xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia từ năm 1996.

Lịch sử còn ghi, thực hiện chỉ thị của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, đầu năm 1943, lãnh đạo hai căn cứ Cao Bằng và Bắc Sơn - Võ Nhai đã họp tại Lũng Hòa (Hòa An, Cao Bằng) trao đổi kinh nghiệm xây dựng Mặt trận Việt Minh, xây dựng lực lượng vũ trang, căn cứ địa.

Chợ chè Trại Cài truyền thống trong hiện đại

Từ sáng sớm, khi sương chưa tan, chợ chè Trại Cài thuộc xã Đồng Hỷ, đã bắt đầu nhộn nhịp tiếng nói cười, cân đo, ngã giá của người mua, người bán. Nằm trong vùng nổi danh là “Tứ đại danh trà” của tỉnh Thái Nguyên, chợ chè Trại Cài vẫn giữ nguyên những nét truyền thống: là nơi giao lưu buôn bán và lưu giữ những giá trị văn hóa lâu đời của đất chè.

Bàn thử chè của anh Dương Văn Bộ luôn đông khách.

Đánh bắt 'lộc trời' trên hồ Ba Bể

Từ bao năm nay, nhiều hộ dân sinh sống ven khu vực hồ Ba Bể thuộc xã Ba Bể vẫn gắn bó với nghề đánh bắt cá. Với bà con, nguồn thủy sản phong phú trong lòng hồ chính là “lộc trời” ban tặng, giúp họ có thêm thu nhập và duy trì cuộc sống ổn định. Nghề đánh bắt cá không chỉ là kế sinh nhai mà còn trở thành một phần quen thuộc trong nhịp sống của người dân ven hồ.

Nghề đánh bắt cá trên hồ Ba Bể gắn bó với người dân địa phương từ lâu.

Độc đáo Tết 'Pây Tái' của người Tày, con rể mang vịt đến báo hiếu nhà vợ

Từ bao đời nay, đồng bào dân tộc Tày ở khu vực phía Bắc như Thái Nguyên, Cao Bằng... vẫn duy trì một mỹ tục giàu ý nghĩa mang tên “Pây Tái” - tục về nhà ngoại vào rằm tháng Bảy âm lịch.

Theo truyền thống, Tết “Pây Tái” thường diễn ra từ ngày 10-15/7 âm lịch. Đây là dịp đặc biệt để người con rể cùng vợ con trở về nhà vợ, mang theo lễ vật để dâng biếu cha mẹ vợ, thể hiện đạo hiếu và lòng biết ơn đối với gia đình bên ngoại.

Trước ngày rằm, phụ nữ Tày thường chuẩn bị nguyên liệu để làm bánh Pẻng tải - một loại bánh truyền thống làm từ gạo ngâm, có thể là bánh gai hoặc bánh củ chuối. Trong khi đó, người chồng lo chọn mua vịt, loại lễ vật quan trọng bậc nhất trong mâm cúng dâng bên ngoại. Loại vịt được chọn thường là vịt thả suối, thịt thơm ngon, mang đậm hương vị núi rừng.

Tết “Pây Tái” thường diễn ra từ ngày 10-15/7 âm lịch

Hoa vàng anh "nhuộm vàng" Bản Mây

Những ngày này, hoa vàng anh đang bung nở rợp trời trên Bản Mây, ở tổ dân phố số 9, thị trấn Yến Lạc (Na Rì). Giữa bạt ngàn màu xanh cây cỏ, nổi bật lên thảm hoa vàng anh rực rỡ, bừng sáng như ngọn lửa rừng.

Hoa vàng anh tiếng Tày gọi là bjoóc mạ. Mỗi năm, hoa vàng anh chỉ nở một lần, từ tháng 3 kéo dài đến tháng 5.

Vẻ đẹp nguyên sơ của thác Khuổi Lò

Ẩn mình giữa núi rừng nguyên sơ của xã Đôn Phong (Bạch Thông), thác nước Khuổi Lò thuộc thôn Bản Chiêng là một thắng cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, mang vẻ đẹp nguyên sơ, thanh bình hiếm có. Những ngày hè oi bức rất nhiều người đã đến đây tắm mát và trải nghiệm, xem đây như một điểm đến lý tưởng.

Phía thượng nguồn của thác Khuổi Lò.

Bắc Kạn - Viên ngọc xanh giữa đại ngàn Việt Bắc

“Bắc Kạn có suối đãi vàng, Có hồ Ba Bể, có nàng áo xanh”- hồ Ba Bể là tạo vật quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho Bắc Kạn.

Thác Đầu Đẳng - thác nước hoang sơ nhất ở châu Á dành cho du khách

Thác Đầu Đẳng và Thác Bạc trong Vườn quốc gia Ba Bể (tỉnh Thái Nguyên mới) là 2 trong số 10 thác nước được nền tảng du lịch số hàng đầu thế giới Agoda giới thiệu cho du khách thích phiêu lưu.

Theo tiêu chí của Agoda, Thác Đầu Đẳng và Thác Bạc giữ vị trí thứ 9 trong danh sách những thác nước có đầu nguồn từ dòng suối nhỏ trên núi cao, trong những khu rừng nhiệt đới hẻo lánh, nơi luôn được đánh giá là những "viên ngọc" ẩn dật, hứa hẹn những trải nghiệm khó quên cho những du khách yêu khám phá thiên nhiên và thích cảm giác mạnh.

Thác Đầu Đẳng nằm ở vị trí khi dòng nước sông Năng đổ nước vào Hồ Ba Bể. Thác được chia thành 3 đoạn: Đoạn đầu tiên nước đổ từ trên cao xuống với lực mạnh và khá khúc khuỷu; Đoạn thác thứ 2 nước rẽ thành 2 dòng khác nhau; Đoạn thứ 3 nước chảy êm đềm, mang vẻ đẹp mộng mơ, cuốn hút du khách.

Sống ở ngôi làng của người Tày lọt top đẹp nhất thế giới

Như một ốc đảo giữa lòng Thái Nguyên, làng Thái Hải không vang tiếng máy móc, không sáng ánh đèn của thành phố chỉ có tiếng mõ tre, lời ru và những mái nhà sàn còn thở cùng ký ức.

Người Tày nơi đây sống như cách cha ông từng sống: lặng lẽ, bền bỉ và yêu thương. Một nơi không cần dựng bảo tàng, bởi mỗi bước chân, mỗi ánh nhìn đã là di sản.

BƯỚC QUA CÁNH CỔNG MÕ

Làng Thái Hải vào một sáng tinh mơ sau cơn mưa đêm, khi không khí còn đẫm vị đất ẩm và lá cây còn lưu giữ giọt ngọc trời. Cơn mưa như một cuộc thanh tẩy, trả lại cho mảnh đất này vẻ nguyên sơ mướt mát đến ngỡ ngàng. Ngẩng đầu nhìn bầu trời xanh trong không gợn, nơi cánh diều của lũ trẻ đang chao liệng như những nét mực mỏng manh vẽ lên nền giấy lụa. Trong khoảnh khắc ấy, tự hỏi: phải chăng thiên nhiên đã “dồn” tất cả dịu dàng và tinh khiết cho riêng nơi này?

Lối vào những căn nhà sàn ở làng Thái Hải, rợp bóng tre xanh. Ảnh: Nguyễn Hạnh