Mộ cổ 135 năm ở TP.HCM: Dấu tích người khai phá đất Thủ Đức

Mộ cổ 135 năm của Tiền hiền Tạ Dương Minh, người khai phá đất Thủ Đức vẫn được gìn giữ nguyên vẹn ở TP.HCM.

Nép mình trong một con hẻm, mộ cổ Tiền hiền Tạ Dương Minh hiện ra như một mảnh ký ức còn sót lại của vùng đất Thủ Đức xưa. Không biển chỉ dẫn, không hàng rào biệt lập, ngôi mộ này nằm lộ thiên, tọa lạc ở phường Thủ Đức (TP.Thủ Đức cũ), TP.HCM.

Đây là một trong những mộ cổ hiếm hoi vẫn còn khá nguyên vẹn, gắn với một nhân vật có công lớn trong việc khai hoang, lập chợ và hình thành cộng đồng cư dân nơi đây hơn 1 thế kỷ trước.

Ông Nguyễn Minh Hiếu, người dân sống sát bên mộ cổ kể lại những câu chuyện truyền đời về người khai phá vùng đất Thủ Đức xưa. ẢNH: HOA AN

Khám phá ngôi nhà cổ hơn 100 năm tuổi từng là nơi ủ nước mắm ít người biết

Ngôi nhà cổ hơn 100 năm tuổi trên đường Bến Vân Đồn (TP.HCM) từng là trụ sở ủ nước mắm của hãng Liên Thành, gắn liền phong trào Duy Tân.

Trên đường Bến Vân Đồn (phường Vĩnh Hội mới, TP.HCM) có ngôi nhà cổ 2 tầng, từng là trụ sở chính của hãng nước mắm Liên Thành, một trong những thương hiệu lớn nhất Sài Gòn xưa. Ngôi nhà này không chỉ có giá trị kiến trúc mà còn gắn liền với phong trào yêu nước đầu thế kỷ 20.

Hãng nước mắm này ra đời trong bối cảnh phong trào Duy Tân lan rộng tại Trung kỳ. Tại Phan Thiết, các sĩ phu yêu nước đã thành lập 3 tổ chức quan trọng: Liên Thành Thơ Xã (truyền bá tư tưởng), Liên Thành Thương Quán (phát triển kinh tế hàng Việt) và trường Dục Thanh (đào tạo thế hệ trẻ yêu nước). Hãng sau đó mở rộng hoạt động vào Sài Gòn - Chợ Lớn.

Ngôi nhà cổ - nơi sản xuất, buôn bán nước mắm nằm tại làng Vĩnh Hội xưa. Ảnh được chụp vào năm 1930. Ảnh: Phạm Hữu

Mặt tiền ngôi nhà cổ từng là trụ sở hãng nước mắm Liên Thành vẫn giữ được nét kiến trúc Pháp sau hơn 100 năm. Ảnh: Phạm Hữu

Ban đầu hãng đặt trụ sở tại Chợ Lớn nhưng đến năm 1918 thì mua khu đất tại làng Vĩnh Hội và đến năm 1922 thì chính thức chuyển trụ sở về đây. Ngôi nhà 2 tầng khang trang trở thành trung tâm sản xuất, kinh doanh và cũng là nơi góp phần tài chính cho các hoạt động yêu nước. Năm 1978, nơi đây được công nhận là cơ sở cách mạng và đến năm 1979 công ty này chuyển sang quản lý quốc doanh.

Nhà cổ mang kiến trúc tân cổ điển Pháp đặc trưng, với hệ thống cột vuông, mái vòm mềm mại, ban công lan can lục bình và các cửa gỗ lá sách. Dù đã trải qua trùng tu, đặc biệt vào năm 2021, công trình vẫn giữ được hồn cốt kiến trúc xưa. Vẻ đẹp sang trọng, cổ kính của ngôi nhà như một chứng tích sống động về sự giao thoa văn hóa và lịch sử của vùng đất Sài Gòn.

Nhìn từ bên ngoài vào ngôi nhà cổ. Ảnh: Phạm Hữu

Nhà được xây theo lối kiến trúc Pháp đặc trưng ở các công trình cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 tại Việt Nam. Ảnh: Phạm Hữu

Khu vực sân trước của ngôi nhà với 1 lối vào. Ảnh: Phạm Hữu

Tượng voi trắng gắn liền với ngôi nhà cổ khi được mua. Đây cũng là biểu tượng của hãng nước mắm thời đó. Ảnh: Phạm Hữu

Khu vực hành lang tầng trệt phía trước ngôi nhà. Ảnh: Phạm Hữu

Phía bên trái là dãy cửa sổ, cửa phụ thiết kế kiểu vòm cong cách điệu. Ảnh: Phạm Hữu

Nhà trải qua nhiều lần sửa chữa, trùng tu. Năm 2021 có đợt trùng tu lớn. Nhà được thay đổi nhiều hạng mục như cửa sổ, cầu thang, lắp thêm nhiều đèn điện hiện đại và sơn lại gam màu trắng. Ảnh: Phạm Hữu

Nhìn từ cửa chính vào. Ảnh: Phạm Hữu

Năm 2021, nhà cổ này được mở thêm cửa và thay thế cầu thang mới. Trước kia, cầu thang cũng được đặt tại điểm này nhưng với chỉ một lối lên duy nhất. Ảnh: Phạm Hữu

Khu vực tầng 1 khá rộng lớn, trần cao, hai bên đều có các gian phòng. Ảnh: Phạm Hữu

Khu vực bên trái của tầng 1 dùng làm nơi thờ tự của 6 vị khai sinh ra hãng nước mắm. Ảnh: Phạm Hữu

Trên mái nhà cũng có tượng voi trắng, bên dưới là những phù điêu trên tường. Ảnh: Phạm Hữu

Phạm Hữu

Thanh niên online - 23/07/2025

Đắk Lắk, chỉ từ một cái tên thôi

Địa danh Tây Nguyên cũng như địa danh một số vùng núi phía Bắc là một vấn đề liên quan tới ngôn ngữ và văn hóa.

Chắc nhiều bạn yêu thơ, còn nhớ bài thơ “Ta đi tới” của nhà thơ Tố Hữu, trong đó có đoạn nói về một số địa danh Tây Nguyên:

Ai đi Nam Ngãi, Bình Phú, Khánh Hoà
Ai vô Phan Rang, Phan Thiết
Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc
Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung.

Ta thấy có địa danh Đắc Lắc quen thuộc. Đây là một tỉnh nằm ở trung tâm vùng Tây Nguyên, phía bắc giáp tỉnh Gia Lai, phía đông giáp các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, phía nam giáp các tỉnh Lâm Đồng, Đăk Nông.

Ba trăm năm lẻ bên hồ lụa

Trúc Bạch là một cái tên dường như không xuất hiện ở nơi nào ngoài tên một hồ nước cỡ trung bình ở Hà Nội. Cái tên này tương truyền có từ sau thời chúa Trịnh Giang, khi các cung nữ phạm lỗi bị đày ra đó, họ dệt nên thứ lụa gọi là lụa trúc, gọi theo chữ Hán là Trúc Bạch, rồi thành tên của xóm làng.

Bản thân hồ Trúc Bạch cũng chỉ hình thành khi một góc hồ Tây được ngăn ra, nằm ở mỏm trên cùng phía bắc nội thành. Nếu coi sông Hồng là dòng sông mẹ sinh ra những dòng chi lưu và ao hồ trong sự vặn mình uốn khúc qua hàng nghìn năm thì hồ Trúc Bạch là hàng con cháu sinh sau đẻ muộn của dòng sông này.

Bạn trẻ khắp nơi check-in con đường đẹp như mơ ở Hòn Yến

Dự án đường bờ kè Hòn Yến khánh thành vào năm 2023. Sau 2 năm, nơi đây trở thành điểm đến mới không thể bỏ lỡ khi ghé thăm Hòn Yến.

Hòn Yến tọa lạc tại xã Ô Loan, tỉnh Đắk Lắk, cách trung tâm phường Tuy Hòa khoảng 20 km (trước đây là thôn Nhơn Hội, xã An Hòa Hải, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên).

Hòn Yến được du khách biết đến là điểm du lịch tham quan, khám phá nổi bật trên bản đồ du lịch hình chữ S.

Kỳ bí quần thể hang đá triệu năm ở Đà Nẵng được công nhận là di tích cấp tỉnh

Quần thể Hang Dơi ở xã Thạnh Bình, TP Đà Nẵng được kiến tạo hàng trăm triệu năm, một trong những hệ tầng đá cổ nhất ở vùng Quảng Nam - Đà Nẵng.

Hang Dơi - hang đá được kiến tạo hàng trăm triệu năm - Ảnh: UBND xã Thạnh Bình

Ngày 21-7, UBND xã Thạnh Bình, TP Đà Nẵng tổ chức lễ đón nhận bằng xếp hạng di tích cấp tỉnh đối với danh lam thắng cảnh Hang Dơi.

Hang Dơi thuộc xã Tiên An, huyện Tiên Phước, Quảng Nam (cũ), nay là xã Thạnh Bình, TP Đà Nẵng, được UBND tỉnh Quảng Nam cũ (nay là UBND TP Đà Nẵng) ban hành quyết định xếp hạng di tích cấp tỉnh vào ngày 17-6.

Quán bánh dân gian miền Tây đủ 'sắc, hương, vị' thu hút thực khách tại Biên Hòa

Ẩm thực luôn là cầu nối đưa con người trở về với những ký ức xưa cũ, đặc biệt là những món bánh dân gian mang đậm hồn quê. Không cần đi xa, thực khách tại phường Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai cũng có thể trải nghiệm một “chợ quê thu nhỏ” ngay giữa lòng phố thị, bày bán đủ các loại bánh dân gian miền Tây.

Quầy bánh được trưng bày gọn gàng, đầy màu sắc. Ảnh: Minh Hạnh

Nhịp sống Bến Nôm

Chỉ là một bến cá nhỏ bên hồ Trị An nhưng bao năm qua, bến Nôm (xã Thống Nhất, trước đây thuộc xã Phú Cường, huyện Định Quán) luôn tấp nập kẻ bán, người mua sản vật lòng hồ. Và, qua góc máy của nghệ sĩ nhiếp ảnh, bến Nôm hiện ra với một vẻ đẹp thực sự cuốn hút.

Bến Nôm thuộc địa phận xã Thống Nhất (xã Phú Cường, huyện Định Quán cũ), cách quốc lộ 20 khoảng 4 km. Đây là một trong những bến cá nhộn nhịp ven hồ Trị An

Bến Nôm đã có “tuổi đời” vài chục năm, ban đầu chỉ là một chợ cá nhỏ. Nhưng nhờ vị trí và địa hình thuận lợi, nên ngư dân tập trung về bến ngày càng đông, chợ cá cũng ngày càng tấp nập, tạo sinh kế cho hàng trăm gia đình trong bến.

Điều ít biết về những cây cầu biểu tượng của TP Huế

Không chỉ là điểm nhấn cảnh quan, những cây cầu bắc qua sông Hương, cửa biển còn ghi dấu lịch sử, phản ánh sự phát triển hạ tầng đô thị Huế.

Cố đô Huế đang chuyển mình từng ngày, đường sá được mở rộng, những cây cầu mới vươn mình nối nhịp, thúc đẩy giao thông và phát triển đô thị.

Tả Van vào top 6 bản làng trên núi thơ mộng nhất châu Á

Bản Tả Van được giới thiệu là một trong những ngôi làng vùng cao cảnh đẹp mê hồn, quyến rũ du khách bậc nhất ở châu Á.

Tờ South China Morning Post (SCMP) mới có bài viết giới thiệu 6 ngôi làng vùng cao đẹp nhất châu Á. Mae Kampong (Thái Lan), Hundar (Ấn Độ), Ella (Sri Lanka), Hoàng Lĩnh (Trung Quốc) và bản Tả Van (Việt Nam) đều là những ngôi làng nằm trên sườn đồi, sườn núi có tầm nhìn ngoạn mục và người dân địa phương sống nhờ những kỹ thuật canh tác đã tồn tại hàng trăm năm.

Trong đó, Tả Van là một bản nhỏ nằm cách trung tâm phường Sa Pa, Lào Cai khoảng 12 km, điểm du lịch có tiếng ở khu vực miền núi Tây Bắc.

Bản Tả Van mang đến một chốn nghỉ yên bình cho những du khách đang tìm kiếm không khí núi rừng.

Ruộng bậc thang ở Tả Van (Sa Pa, Lào Cai) đang vào mùa lúa chín đẹp mê hồn người. Ảnh: Ba Đình.