Bí quyết săn nấm mối cả triệu đồng một kg ở miền Tây

Những tay săn nấm bắt đầu hành trình đi tìm đặc sản "bạc triệu" khi trời vừa chớm nắng sau những ngày mưa nặng hạt. 

Đây là loại nấm tự nhiên, không thể trồng được và thường xuất hiện gần những tổ mối đất trong vườn. Loại mối này làm tổ nơi đất cao ráo, có nhiều cây mục. Khi trời mưa dầm kéo dài nhiều ngày, loại mối này tiết ra một chất men xung quanh tổ, đến khi trời nắng thì nấm từ những nơi này sẽ mọc lên thành từng đám, có khi kéo dài vài mét. Biết được đặc điểm này, người dân đi săn nấm mối phải dậy từ lúc trời còn khuya, xách đèn đi dò tìm khắp nơi trong vườn. 

Đội lân tóc dài U.90 độc nhất vô nhị ở miền Tây

Trong trang phục áo bà ba đen, nón tai bèo, các cụ bà tay cầm đầu lân, chân nhún nhảy theo từng nhịp trống không khác gì đội lân chuyên nghiệp. 

Đội lân nữ U90 được xem là độc nhất vô nhị ở tỉnh Bến Tre. Bảo Ngân 

Đây là đội lân nữ có tuổi đời cao nhất và cũng là duy nhất ở ấp Hòa Thạnh, xã Lương Hoà, H.Giồng Trôm, Bến Tre. Đội được thành lập tận những năm 1954 từ các nữ du kích ấp. Các chị em đa phần là lính “dưới trướng” của nữ tướng Nguyễn Thị Định. Lực lượng tham gia đội lân chính vẫn là các chị em tham gia kháng chiến, trong đó có nhiều mẹ Việt Nam Anh hùng, vợ liệt sĩ, thương binh. Tuy nhiên, sau nhiều năm, đội lân giải tán và đã được tái lập vào năm 1981... 

10 trải nghiệm đáng nhớ ở Bến Tre mùa hè

Đến Bến Tre du khách được chèo thuyền, đạp xe dưới những rặng dừa, thưởng thức ẩm thực đồng quê, tham quan những làng nghề truyền thống... 

Đi cầu khỉ 

Bến Tre có một hệ thống kênh rạch chằng chịt nên người dân phải xây cầu tạm bằng tre để đi. Đây được xem là một trong những trải nghiệm khó quên cho bất kỳ du khách nào. Với cảm giác lắc lư khi đi, trải nghiệm đi cầu khỉ không dành cho người yếu tim, sợ độ cao nếu du khách không quen.

Mùa ốc “chạy”

Những con ốc biển vượt hàng hải lý, theo thủy triều trôi dạt vào bờ, kẹt lại và chết đi, trở thành đê chắn sóng. Và hành trình ấy cứ đều đặn lặp lại vào mùa gió chướng năm sau.

Những con ốc viết vừa làm đê chắn sóng, vừa là kế sinh nhai của người dân 

Nấm mối, món quà của đất

Nấm mối được mệnh danh là “vua nấm” không chỉ vì độ hiếm, hơn hết là vị ngon, chất dinh dưỡng mà loại thực phẩm này mang lại. 

Cháo nấm mối nóng hổi ngày mưa

Người xưa vẫn thường nói “có tiền mua tiên cũng được”, nhưng không phải ở tất cả hoàn cảnh câu nói này đều đúng.

Thiên nhiên đã tặng cho người dân miền Tây loại đặc sản không thể trồng mà chỉ có thể tìm thấy trong tự nhiên. Loại nấm được mệnh danh là “vua nấm”, chỉ có vào mùa mưa không thể “trồng” bằng men như những loại nấm khác, đôi khi có tiền, cũng không dễ dàng gì mua được.

Sầu riêng Cái Mơn, “Vua” trái cây nhiệt đới

Sầu riêng Cái Mơn – Sầu riêng được mệnh danh là “Vua” trái cây của vùng nhiệt đới. Loại trái cây này có thể khiến vạn người mê bởi khả năng đánh thức khứu giác và cũng khiến nghìn người sợ hương vị độc đáo, mạnh mẽ này.

Múi to nhất cũng bằng quả trứng vịt

Sầu riêng được xếp là một trong những loại trái cây “Vua” của vùng nhiệt đới. Ở nước ta sầu riêng có 60 loại và chỉ cho quả ngon nhất nếu trồng ở vùng Nam Bộ. Đặc biệt là sầu riêng của vùng đất phù sa Tây Nam Bộ. Bến Tre được mệnh danh là vùng đất vạn dừa, bên cạnh dừa một đặc sản cũng nổi tiếng gần xa đó là sầu riêng Cái Mơn.

Xuồng chèo - nét đẹp quê hương

“Hò khoan chúng em khua mái chèo/ Đưa các anh qua dòng sông lạnh lẽo...” - Ngày nay, chiếc xuồng chèo vẫn là hình ảnh quen thuộc trên sông rạch đây đó, bởi chúng không chỉ tham gia giao thông đường thủy mà còn trở thành phương tiện chở khách - một dịch vụ du lịch được du khách trong và ngoài nước rất ưa chuộng. 

Đưa khách tham quan tại xã Tân Thạch, huyện Châu Thành. 

Đến Chợ Lách ăn hủ tíu mực

Cứ mỗi lần về thăm quê ở tỉnh Bến Tre, tôi lại cứ phải cho bụng đói để ăn cho bằng được món hủ tíu mực tươi của huyện Chợ Lách.

Một tô hủ tíu mực Chợ Lách. Ảnh: Tô Phục Hưng 

Món này có rất nhiều dọc theo quốc lộ 57, đoạn từ phà Đình Khao đến xã Vĩnh Thành (còn gọi là Cái Mơn). Với đoạn đường khoảng 20 cây số nhưng có đến hơn 50 quán bán món đặc sản này với cách chế biến tương đối giống nhau. 

Cái Mơn - Không chỉ là nhà thờ cổ nhất xứ Nam kỳ

Theo bia đá còn lưu lại, Nhà thờ Cái Mơn tiên khởi vào năm 1702. Với mốc thời gian này, Cái Mơn được xem là nhà thờ cổ nhất xứ Nam Kỳ. Tuy nhiên đến đây, du khách không chỉ được ngắm nhà thờ cổ.

Không quá đồ sộ về kiến trúc, không thật sự công phu trong từng đường nét, nhưng nhà thờ Cái Mơn lại thu hút mọi ánh nhìn bởi sự hài hòa giữa kiến trúc hình khối với thiên nhiên xanh trong màu lá của vùng đất được mệnh danh là “thủ phủ của hoa trái”.

Hơn thế nữa, nhà thờ Cái Mơn còn là nơi ghi nhận về ông Trương Vĩnh Ký (1837-1898) – 1 trong số 18 nhà bác học của thế giới (thế giới thập bát văn hào) với tư cách người học trò nghèo từng vào đây ăn học và thành tài.

Vài hình ảnh về nhà thờ độc đáo này. 

Nhà thờ Cái Mơn tọa lạc xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre Ảnh: Lục Tùng. 

Về Cái Mơn, thăm quê Tổng biên tập tờ báo quốc ngữ đầu tiên

Tuy còn nhiều tranh luận xung quanh cuộc đời và sự nghiệp, nhưng người dân Bến Tre vẫn xem ông là niềm tự hào xứ sở. Vì vậy, không chỉ lưu giữ cái sẵn có, nhiều nơi còn lập mới nhiều công trình... 

Xứ Cái Mơn được biết đến như thủ phủ hoa kiểng, cây giống nức tiếng, nhưng vẫn giữ được nét hồn nhiên, mộc mạc của làng quê đặc chất Nam bộ với hình ảnh những con đường quê nho nhỏ vắt mình qua những vườn cây xanh, quả ngọt. Và người dân chân chất nơi đây thì luôn rộng mở tấm lòng hiếu khách.

Trương Vĩnh Ký, còn được gọi là Pétrus Ký, sinh ngày 6.12.1837 tại làng Cái Mơn (huyện Tân Minh, tỉnh Vĩnh-Long - nay là xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, Bến Tre) được xem như nhà bác học bách khoa bởi sự hiểu biết sâu rộng hiếm có. Ông là 1 trong số 18 nhà bác học danh giá nhất thế giới trong cuộc bầu chọn Toàn cầu bác học danh gia năm 1874, khi mới ngoài 30 tuổi.

Không chỉ có kẹo dừa, Bến Tre còn có chuối sáp độc đáo

Bổ dọc quả chuối sáp sẽ thấy rãnh mật vàng óng ở giữa; thịt chuối vàng như nghệ, dẻo quánh và ngọt đậm đà. Đây chính là thức quà vặt nhất định bạn phải thử khi tới thăm xứ sở dừa Bến Tre.

Từ lâu Bến Tre đã nổi tiếng với danh xưng “xứ dừa” nên không có gì lạ khi người dân nơi đây đã sáng tạo ra nhiều mặt hàng độc đáo từ loài cây này. Nhưng đến đây, du khách sẽ còn được thưởng thức nhiều món ăn dân dã mộc mạc được coi là sản vật của xứ sở này, điển hình như chuối sáp - một món ngon độc đáo.

Chuối sáp từ lâu cũng theo chân người dân xứ dừa, len lỏi tới các thành thị trong cả nước, đặc biệt là ở TP.HCM và những tỉnh miền Tây Nam Bộ. Ở Bến Tre, du khách sẽ rất dễ dàng bắt gặp những gánh hàng rong, bên trên xếp đầy những nải chuối sáp. Thoạt nhìn, chuối sáp không có gì bắt mắt bởi "ngoại hình" không đẹp. Những nải chuối ngắn, màu vàng nhạt dân dã mộc mạc, hồn hậu như chính con người ở mảnh đất nơi đây. 

Chuối sáp, món ngon độc đáo của Bến Tre

Mảnh đất Bến Tre hồn hậu, kiên cường mời chào du khách bằng những món ngon dân dã, mộc mạc. Ai đến Bến tre cũng phải trầm trồ khen ngợi những sản vật quê hương như dừa xiêm, chuối sáp… 

Chuối sáp là loại trái cây rất độc đáo, khác hẳn các loại chuối khác ở mọi miền đất nước. Chuối không ăn sống được, mà phải chế biến như luộc, nướng. 

Chuối sáp có vẻ bề ngoài không được bắt mắt. Ảnh. Đỗ Hương

Thơm ngon ba khía Thạnh Phong

Ảnh: Tô Phục Hưng

Ba khía Thạnh Phong nổi tiếng về mùi vị thơm ngon, đậm đà, thịt săn chắc. Sở dĩ có được hương vị đặc trưng độc đáo là do chúng chỉ ăn những trái mắm rụng, loại cây trái mọc rất nhiều tại biển Thạnh Phong.

Ba khía nguyên liệu phải được bắt sống để tránh trường hợp bị chết do người bắt sử dụng bả thuốc trừ sâu, rất nguy hiểm cho người dùng. Sau đó rửa thật sạch, rồi bỏ ba khía vào nước muối có độ mặn nhất định. Muối lạt thì thịt ba khía sẽ mau bị bủng, nếu mặn thì thịt sẽ cứng và làm mất mùi thơm. 

Cận cảnh cây bạch mai cổ thụ 300 năm tuổi nổi tiếng miền Tây Nam bộ

Gọi là bạch mai nhưng không giống như mai trắng, mai vàng. Không cần lẩy lá, mỗi năm hoa vẫn nở rộ vào dịp Tết Nguyên tiêu.

Mỗi năm bạch mai nở một lần vào dịp Tết Nguyên tiêu. Ảnh chụp lại ảnh tư liệu của đình Phú Tự. 

Từ trung tâm TP.Bến Tre theo tỉnh lộ 885 đi về hướng huyện Giồng Trôm chừng 3 cây số, tới ngã ba, rẽ trái vài trăm mét vào con đường nhựa sẽ gặp ngôi đình cổ Phú Tự, tọa lạc trên một khu đất rộng gần 1 hecta thuộc ấp Phú Hào, phường Phú Hưng. 

Về Bến Tre làm kẹo dừa

Ai đã từng rong ruổi qua những kênh rạch, những thôn ấp bưng biền ở Đồng bằng sông Cửu Long đều không lạ gì những rặng dừa xanh chạy xa tít tắp. Điều đặc biệt, dừa hiện hữu trong cuộc sống hàng ngày nhưng chỉ ở Bến Tre, dừa mới được chế biến thành kẹo và trở thành đặc sản nổi tiếng của vùng. 

Kẹo Mỏ Cày vừa thơm vừa béo 

Tương truyền, kẹo dừa Bến Tre ra đời từ khoảng những năm 30 của thế kỷ XX, được làm bởi những người phụ nữ khéo tay đất Mỏ Cày. Điều này đã được dân gian lưu truyền qua câu ca: “Bến Tre dừa ngọt sông dài/ nơi chợ Mỏ Cày có kẹo nổi danh/ Kẹo Mỏ Cày vừa thơm vừa béo/ gái Mỏ Cày vừa khéo vừa ngoan”.

Nguyên liệu làm kẹo dừa đều là nguồn nguyên liệu sẵn có ở địa phương, trong đó không thể thiếu nước cốt dừa, mạch nha, đường. Mạch nha được làm từ thóc nếp loại ngon, hạtto, nở đều, đã có mầm hoặc mộng già. Mạch nha sau khi nấu lên màu vàng sậm, vị ngọt thanh, thơm ngon mùi nếp. nếm thử có vị ngọt thanh, đó là của gạo và mộng lúa chứ không ngọt đậm của đường. 

Người thủ lĩnh Bình Xuyên đi theo cách mạng

Bình Xuyên là một tổ chức quy tụ những tay giang hồ hảo hớn ở đất Sài Gòn, có trang bị vũ khí. Người khai sinh ra tổ chức Bình Xuyên là Dương Văn Dương (thường gọi Ba Dương), quê ở Bến Tre.

Ông từng một thời gian dài là tay giang hồ lừng danh nhất đất Sài Gòn, tất cả các băng đảng khác phải nể phục. Nếu không có Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9.1945 khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, có lẽ cuộc đời Ba Dương và tổ chức Bình Xuyên cũng chỉ dừng lại ở “giang hồ nghĩa hiệp”. Cách mạng đã chắp cho Ba Dương và Bình Xuyên đôi cánh, giúp họ biết chiến đấu và hy sinh cho độc lập, tự do của đất nước, dân tộc.

Giang hồ hảo hớn đất Sài Gòn

Dương Văn Dương sinh năm 1900, trong một gia đình nghèo ở tỉnh Bến Tre. Mồ côi cha từ nhỏ, Ba Dương theo mẹ bỏ xứ đi kiếm sống khắp nơi, cuối cùng trụ lại ở khu vực cầu Rạch Đỉa, làng Tân Quy, huyện Nhà Bè (nay là quận 7, TPHCM). Nhà nghèo, Ba Dương học hết tiểu học thì nghỉ, làm đủ thứ nghề để mưu sinh. Ông đã từng lăn lộn khắp nơi, từ Nhà Bè qua Cần Giuộc, đến Cần Đước, xuống tận Gò Công, qua Chợ Gạo, Bến Tre... chăn vịt chạy đồng mướn.

Di ảnh Dương Văn Dương

Biển lở nơi miệng rồng

Nhiều người cho rằng Hàm Luông có tên gốc là Hàm Long. Thời nhà Nguyễn do “kỵ húy” để tránh chữ Long (Long là rồng, tượng trưng cho nhà vua) nên gọi chệch là Luông, lâu dần thành quen.

Những người nông dân ở bên cửa sông Hàm Luông luôn lo lắng trước nguy cơ sạt lở đất - Ảnh: Tấn Đức

Sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức miêu tả vùng cửa sông này như sau:

“Sông rộng như là vực rồng, hang giao, thường có cá to, sấu lớn trồi lên hụp xuống. Nước sông thường trong, ngọt, sóng gió dập dình, có cái hứng nhìn một cái trông rõ mênh mông vạn khoảnh”. Nhưng bây giờ...

Ba Lai - chia hai mặn ngọt

Sông Ba Lai chảy qua bốn huyện Châu Thành, Giồng Trôm, Bình Đại và Ba Tri (Bến Tre), tổng chiều dài khoảng 55km.

Những con rạch phía ngoài cống đập Ba Lai thuộc xã Tân Xuân, huyện Ba Tri thường xuyên cạn kiệt do bồi lắng nhanh - Ảnh: Ngọc Tài

Hơn mười năm trước, người ta đã xây cống đập Ba Lai chắn ngang dòng sông. Từ đấy cuộc sống của người dân bắt đầu thay đổi...

Bánh dừa Giồng Luông ngon nức tiếng

Chiếc bánh của người nghèo

Các cụ cao niên tại Thạnh Phú cũng không nhớ rõ bánh dừa Giồng Luông được làm từ khi nào nhưng họ khẳng định nguồn gốc bánh xuất phát ở ấp Vĩnh Bắc (xã Đại Điền). Theo đó, khoảng năm 1900, một số gia đình nghèo tập trung về ấp Vĩnh Bắc sinh sống. 

Do đây là vùng đất ven sông Hàm Luông, lại không có đê bao ngăn mặn nên chỉ có một số loại cây hoang dại, dừa nước và vông đồng sống được. Khi đến đây, đàn ông trong các gia đình nghèo đi làm thuê cho những gia đình giàu có, còn phụ nữ thì mò cua bắt ốc. 

Vào một tết nọ, những người chồng được chủ tặng bánh tét nên các chị mang ra gốc vông đồng thưởng thức. Bỗng một chị lóe lên ý tưởng làm những cái bánh tét thu nhỏ để chồng ăn vững bụng trong những buổi làm đồng thuê. Tuy nhiên, cả cánh đồng bạc màu không có chuối để lấy lá nên các chị thử dùng cờ bắp (phần đọt non của cây dừa nước) lấy lá quấn nòng (gói) bánh. Từ đó, bánh dừa xứ Vĩnh Bắc (hay bánh dừa Giồng Luông) ra đời. 

Bánh dừa Giồng Luông hiện cung không đủ cầu - Ảnh: Tự Đồng 

Kẹo dừa - món quà quê thân thương từ Bến Tre

Vị ngọt của đường thốt nốt, vị béo của dừa và độ dẻo thơm tròn vị đã khiến kẹo dừa trở thành món quà quê độc đáo xứ Bến Tre.

Được mệnh danh là thủ phủ dừa, Bến Tre hấp dẫn khách du lịch bằng nhiều sản phẩm làm từ dừa như cổ hũ dừa, đuông dừa, các loại chè bánh và đặc biệt là món kẹo làm bằng nguyên liệu chính từ phần cơm dừa.