Làng cổ Phước Tích có gì để được “thăng hạng” Di tích Quốc gia đặc biệt?

Làng Phước Tích - ngôi làng cổ nổi tiếng của xứ Huế - vừa được đề xuất công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt. Tri Thức & Cuộc Sống xin được điểm lại những nét đặc sắc của ngôi làng độc đáo này.

Nằm ở thôn Phước Phú, xã Phong Hòa, huyện Hương Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế, làng cổ Phước Tích là ngôi làng thứ hai được công nhận là Di tích quốc gia của Việt Nam (làng đầu tiên là làng Đường Lâm ở Sơn Tây, Hà Nội).

Theo sử sách, làng Phước Tích được thành lập vào khoảng thế kỉ 15, khi nhà nước phong kiến Đại Việt mở mang bờ cõi về phương Nam. Lúc đầu làng có tên gọi là Phúc Giang như mong muốn một vùng gần sông nước nhiều phúc lộc. Đến thời Tây Sơn, Phúc Giang được đổi thành Hoàng Giang, để nhớ đến dòng họ khai canh lập làng (Hoàng là tên dòng họ khai canh, Giang là vùng gần với sông nước).

Bến đò của làng Phước Tích.

Lưu giữ nét xưa nghề vẽ tranh trên kiếng

Nghề vẽ tranh trên kiếng ở cù lao Chợ Mới (tỉnh An Giang) tồn tại và phát triển hơn 100 năm. Trải qua bao thăng trầm với quyết tâm gìn giữ, những người làm nghề vẽ tranh kiếng đã không ngừng tìm tòi, sáng tạo theo xu thế thời đại, đáp ứng được thị hiếu khách hàng.

Nghề trăm năm

Là truyền nhân thứ hai của làng nghề, nghệ nhân Nguyễn Thanh Hòa (ấp Long Tân, xã Long Điền B, huyện Chợ Mới) cho biết, trước năm 1975, tranh kiếng bán rất đắt. Bởi nguyên vật liệu khan hiếm, người có tay nghề vẽ tranh kiếng rất ít, hàng làm ra không đủ bán. Thời vàng son, một nghệ nhân làm tranh có thể cả nuôi gia đình. Làng nghề vì thế mở rộng lên hàng trăm hộ. Những năm đầu thập niên 90 thế XX là thời kỳ cực thịnh của làng nghề tranh kiếng.

Ngoài tranh thờ cúng, nghệ nhân ở Chợ Mới còn sáng tạo thêm các dòng tranh đặt trước cửa phòng, được Việt hóa từ những điển tích, truyện dân gian, như: Tấm Cám, Thoại Khanh - Châu Tuấn, Phạm Công - Cúc Hoa, Lưu Bình - Dương Lễ hoặc tuồng cải lương.

Thương vị mứt quê

Cuối năm, dù hối hả nhưng nhà tôi giữ thói quen quây quần cùng nhau, liu riu lửa hồng, tự tay làm thức quà quê dung dị. 

Thơm vị đồng quê. ảnh: THIÊN THU

Quê tôi mùa này, ngó ra đồng lún phún mạ non, từng mái nhà lô nhô dưới vòm lá biếc xanh, má tôi lại đỏ lửa làm thức quà đón tết từ nguyên liệu chủ yếu có sẵn nơi đồng quê bồi bãi, vừa thanh sạch lại vừa “độc lạ”.

Một chuyên khảo về Hội An

Một chuyên khảo về Hội An được một nhà “Việt Nam học” người nước ngoài thực hiện cách đây gần 60 năm. Chuyên khảo được đánh giá là “rất công phu và nghiêm cẩn”.

Một góc Hội An. Ảnh: HUỲNH HÀ

Rừng cao su Đồng Nai vào mùa thay lá

Những ngày đầu năm mới, nhiều người đổ về các vườn cao su ở Long Khánh, Thống Nhất, Cẩm Mỹ, Đồng Nai, chụp ảnh mùa thay lá.

Vào đầu mùa khô, các cánh rừng cao su bạt ngàn ở Đồng Nai bắt đầu rụng lá tạo ra khung cảnh tuyệt đẹp. Đồng Nai là một trong 3 tỉnh có diện tích cao su lớn nhất cả nước, trong đó có nhiều vườn gắn bó với lịch sử hình thành ngành cao su trong nước.

Nhìn từ trên cao, những cây cao su rụng trơ trụi tạo ra khung cảnh được ví như "rừng bạch dương mùa đông Đông Âu".

Chợ phiên rực rỡ sắc màu ở vùng biên Y Tý

Chợ phiên của của các dân tộc Hà Nhì, Mông, Giáy tại xã vùng biên giới huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai, rực rỡ sắc màu của các trang phục thổ cẩm truyền thống, nông sản và các món ẩm thực dân dã trong vùng.

Y Tý là xã nằm giáp biên giới Trung Quốc của huyện Bát Xát, cách trung tâm TP Lào Cai khoảng 70 km. Nằm ở độ cao hơn 2.000 m so với mực nước biển, Y Tý nổi tiếng trong mắt du khách với "đặc sản" là những biển mây trắng, dày.

Cũng giống như các xã vùng cao khác, người dân Y Tý họp chợ phiên mỗi tuần một lần vào thứ bảy ở trung tâm xã. Chợ phiên Y Tý là nơi tụ họp của đồng bào các dân tộc thiểu số huyện Bát Xát, trong đó dân tộc Hà Nhì chiếm đa số, sau đó là dân tộc Mông, Giáy.

Biệt thự cổ Hà Nội thu hút người yêu thích văn hoá đến tham quan

Ngày thứ hai mở cửa, căn biệt thự số 49 Trần Hưng Đạo thu hút người yêu thích văn hoá đến tham quan, tìm hiểu về lịch sử, kiến trúc cổ.

Chiều 27/1, theo ghi nhận của phóng viên, khách đến tham quan căn biệt thự cổ số 49 Trần Hưng Đạo bắt đầu đông từ 16h. Tuy nhiên, lượng khách không lớn, trung bình chưa đến 20 người tham quan bên trong biệt thự một lúc.

Đây là biệt thự Pháp đầu tiên của Hà Nội được trùng tu bài bản, kỳ vọng trở thành trung tâm giao lưu văn hóa khu phố cũ. Công trình có tổng diện tích 993 m², trong đó có 400 m² mặt sàn, còn lại là thảm cỏ, lối đi.

Hiện tại, khách đến tham quan biệt thự không phải mua vé. Tuy nhiên, nhiều người phàn nàn việc không có bãi đỗ xe, phải để trên vỉa hè, dưới lòng đường.

Làng nghề đúc đồng đỏ lửa xuyên đêm đón Tết

Những người thợ ở làng nghề đúc đồng Phú Lộc (huyện Diên Khánh, Khánh Hòa) thức trắng đêm, tất bật đúc đồng chuẩn bị cho dịp Tết.

Các người thợ ở làng nghề đúc đồng phải châm lửa liên tục nhằm duy trì nhiệt độ của lò nấu - Ảnh: TRẦN HOÀI

Từ cuối giờ chiều, các người thợ đúc đồng đã bắt đầu thổi lửa, làm khuôn, nấu đồng, đúc đồng và chế tác, các công việc này trải dài đến sáng sớm hôm sau.

Theo những người dân làm nghề lâu năm tại đây, dịp Tết, nhu cầu cho các lễ cúng, trang trí của người dân cao, nên phải làm việc xuyên đêm để đảm bảo cung ứng hàng hóa đầy đủ, kịp thời cho khách hàng ở các địa phương.

Thăm làng hoa giấy Thanh Tiên 300 năm tuổi xứ Huế

Cuối năm, các nghệ nhân làng Thanh Tiên tất bật chế tác những cây hoa giấy thủ công rực rỡ sắc màu để phục vụ Tết Nguyên đán.

Nằm dọc theo hạ lưu sông Hương, cách cầu Trường Tiền khoảng 8 km, làng Thanh Tiên thuộc xã Phú Mậu, TP Huế, nổi danh với nghề làm hoa giấy trong 300 năm. Làng nghề hoa giấy Thanh Tiên được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế công nhận là làng nghề truyền thống năm 2013.

Người dân làng Thanh Tiên chủ yếu làm nông. Vào một số thời điểm trong năm, đặc biệt vào tháng chạp (tháng 12 âm lịch), người dân trở lại làm hoa giấy để phục vụ nhu cầu trong dịp Tết Nguyên đán. Ảnh: Nguyễn Thư

Rau kiệu xào tóp mỡ

Mùa xuân về, cây kiệu được trồng khắp các làng quê xứ Quảng. Kiệu được chế biến nhiều món ngon, nhưng món tôi thích nhất là kiệu xào tóp mỡ.

Để làm món kiệu xào tóp mỡ, mẹ tôi đi chợ từ sáng sớm. Mẹ chọn những bó kiệu tươi, lá xanh mướt, củ kiệu không non cũng không già. Mẹ bảo như vậy món ăn mới ngon, vừa đủ độ thơm nồng mà không có mùi hăng, ngai ngái của cây kiệu. Cây kiệu ngắt hết lá vàng, cắt khúc vừa phải. Phần củ và rễ kiệu giữ nguyên. Củ kiệu nào to thì chẻ ra làm đôi. Lá và củ kiệu để riêng, rửa sạch và để ráo nước. Thịt heo mỡ rửa sạch, xắt nhỏ hình ô vuông. Sau đó, trụng thịt sơ qua nước sôi, rồi để ráo nước.

Món kiệu xào tốp mỡ.