Bên mộ cụ Đồ Chiểu

Tui viếng mộ cụ Đồ Chiểu (xã An Đức, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre) lần trước cách đây cả ngàn năm, chính xác là năm 1999 thuộc thiên niên kỷ trước. Ngàn năm trước, nơi đây chỉ có ngôi mộ ông và mộ bà đơn sơ nằm bên nhau, cạnh đó là mộ của cô con gái Sương Nguyệt Anh. Cạnh mộ là nhà thờ nhỏ để người người thắp nhang tưởng niệm ông bà và con gái.

Ngàn năm sau, vào một ngày đầu năm 2020, tui lại có dịp viếng mộ cụ Đồ Chiểu. Bây giờ bên cạnh mộ người ta đã bày tỏ lòng tôn kính bằng cách xây một ngôi đền thờ thật trang trọng. Đền thờ và khu mộ có tổng diện tích là 13.000 m², được khánh thành ngày 1/7/2002 nhân dịp kỷ niệm 180 năm ngày sinh của cụ Đồ Chiểu (1/7/1822). Nơi đây đã được công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia từ năm 1993 và nâng lên thành Di tích quốc gia đặc biệt năm 2017.

Cổng vào khu đền thờ.

Đường nào về La Mã?

Đường nào về La Mã?

Đó là tỉnh lộ 887, đi từ Bến Tre đến xã Hưng Nhượng, huyện Giồng Trôm. Tới ngã ba Sơn Đốc thì quẹo phải, đi khoảng 300 met thì thấy bên trái có con đường nhỏ mang tên Lộ La Mã. Đi hết con Lộ La Mã này (khoảng hơn 2 km) thì ta thấy một ngôi nhà thờ, đó là Nhà thở họ đạo La Mã, hay còn được gọi là Nhà thờ Đức Mẹ La Mã. Bạn đã tới La Mã!

Tép rang nước cốt dừa - món ngon nhất Bến Tre mùa Tết

Năm nào qua ngày mùng 4 Tết, bà xã tôi cũng ra chợ tìm mua cho được một một mớ tép bạc về rang nước cốt dừa để, đổi vị sau mấy ngày ăn toàn thịt cá, nem bì phát ngán.

Tép rang nước cốt dừa dọn lên mâm

Bà xã nói, Tết nhứt, ngoài các món cao lương mỹ vị, mình cần phải đổi món cho ngon miệng và dễ kích thích tiêu hóa.

Chúng ta từng thưởng thức qua nhiều món tép như tép rang, tép luộc, tép chiên bột, tép xào mỡ hành, tép kho mắm, tép hấp bia … nhưng có lẽ chưa thứ nào độc đáo bằng tép rang nước cốt dừa. Đây là món ăn truyền thống của cư dân miền sông nước, đặc biệt phổ biến ở xứ dừa Bến Tre.

Nhà cổ kiến trúc Huế đặc biệt ở miền Tây

Trải qua hơn chục năm mới hoàn thiện, nhà cổ Huỳnh Phủ có nội thất làm từ gỗ quý với những đường nét chạm trổ tinh tế. 

Tọa ở xã Đại Điền (Thạnh Phú, Bến Tre), nhà cổ Huỳnh Phủ là kiến trúc độc đáo bậc nhất vùng Tây Nam Bộ. Ngôi nhà do ông Hương Liên, tên thật là Huỳnh Ngọc Khiêm, người gốc Huế xây dựng trong 14 năm, từ 1890 đến 1904 mới hoàn thành. Năm 2011, ngôi nhà được xếp hạng là di tích quốc gia. Phía trước sân là bức bình phong đặc trưng theo lối kiến trúc xưa ở Huế. 

“Hòn ngọc xanh” bên dòng sông Tiền

Nhờ lượng phù sa của ba dòng sông Tiền, Hàm Luông, Ba Lai bồi đắp nên đất đai ở huyện Châu Thành (Bến Tre) rất màu mỡ, tạo điều kiện thuận lợi để các loại cây phát triển tươi tốt quanh năm. Với phong cảnh thiên nhiên nên thơ, hữu tình, huyện Châu Thành (Bến Tre) được ví như “hòn ngọc xanh” của xứ dừa Bến Tre đang phát huy lợi thế phát triển loại hình du lịch sinh thái, miệt vườn, sông nước.

Trong đó nổi bật nhất mà du khách có thể ghé thăm là Khu du lịch "Forever Green Resort" nằm bên bờ sông Tiền, thuộc địa phận xã Phú Túc. Với diện tích rộng 21 ha, Forever Green Resort được đầu tư xây dựng thành khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng lớn nhất ở Bến Tre, với các dịch vụ có chất lượng đạt tiêu chuẩn Hoa Kỳ.

Bến Tre là vùng đất nằm cuối nguồn sông Cửu Long, là nơi luôn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ của miệt vườn với những vườn dừa xanh ngát, vườn cây trái sum suê và không khí mát mẻ trong lành. Tại vùng đất này Forever Green Resort được hình thành ngay bên bờ sông Tiền, một trong chín nhánh sông đổ ra cửa Đại của dòng Cửu Long.

Độc đáo nhà cổ Huỳnh Phủ

Tọa lạc tại ấp Khu Phố, xã Đại Điền, H.Thạnh Phú, Bến Tre, Huỳnh Phủ được xem là ngôi nhà xưa nhất còn tồn tại trên đất cù lao xứ dừa cho đến nay. Được xây dựng từ cuối thế kỷ 19 trên diện tích hơn 500 m2, trải qua hơn thế kỷ, ngôi nhà vẫn còn giữ được vẻ đẹp kiến trúc và nghệ thuật chạm trổ độc đáo của người xưa.

Câu chuyện đứt quai chèo... 

Nằm cạnh hương lộ dẫn vào trung tâm xã Đại Điền, cách cầu Tân Phong chừng 2 km, Thoạt nhìn ít ai nghĩ đây là ngôi nhà cổ, bởi bao bọc xung quanh là lớp kiến trúc tường vôi cùng với mái ngói mới trùng tu còn đỏ chói. Vì vậy chỉ những khách du lịch mê nhà cổ mới để ý tìm đến. 

Nhà Huỳnh Phủ hiện do ông Huỳnh Ngọc Thu, cháu đời thứ 6 của chủ nhân ngôi nhà quản lý. Nhưng do ông bị bệnh nên mọi việc trong ngoài, kể cả việc thuyết minh hướng dẫn cho du khách đều do vợ ông, bà Lê Thị Hai đảm trách.

Độc đáo món dừa nướng Bến Tre

Sản phẩm dừa nướng "Ba Đốt" ở Bến Tre. 

Miền Tây là nơi ra đời của nhiều món nướng độc đáo, như: Cá lóc nướng, khoai lang nước, vịt nướng đất sét… Mới đây, miền Tây lại cho ra đời món dừa nướng độc đáo.

Trái dừa Bến Tre được nướng (đốt) trên bếp lửa, cho ra đời một sản phẩm có giá trị dinh dưỡng vượt trội.

Món dừa nướng do một nông dân tên Trần Văn Phong ở huyện Châu Thành (Bến Tre) tạo ra từ quả dừa tươi có nhiều ở quê mình.

Bấp bênh phận chèo đò, đánh xe ngựa ở miền Tây

Từ giữa thập niên 1990 trở lại đây, ngành du lịch sinh thái tại Tiền Giang phát triển rất mạnh. Năm 2017, có gần 2 triệu lượt du khách đến tham quan, du lịch sông nước, chủ yếu là cồn Thới Sơn (xã Thới Sơn, TP.Mỹ Tho) giữa sông Tiền.

Xe ngựa chở khách du lịch trên cồn Thới Sơn. Ảnh: Hoàng Phương 

Bí quyết săn nấm mối cả triệu đồng một kg ở miền Tây

Những tay săn nấm bắt đầu hành trình đi tìm đặc sản "bạc triệu" khi trời vừa chớm nắng sau những ngày mưa nặng hạt. 

Đây là loại nấm tự nhiên, không thể trồng được và thường xuất hiện gần những tổ mối đất trong vườn. Loại mối này làm tổ nơi đất cao ráo, có nhiều cây mục. Khi trời mưa dầm kéo dài nhiều ngày, loại mối này tiết ra một chất men xung quanh tổ, đến khi trời nắng thì nấm từ những nơi này sẽ mọc lên thành từng đám, có khi kéo dài vài mét. Biết được đặc điểm này, người dân đi săn nấm mối phải dậy từ lúc trời còn khuya, xách đèn đi dò tìm khắp nơi trong vườn. 

Đội lân tóc dài U.90 độc nhất vô nhị ở miền Tây

Trong trang phục áo bà ba đen, nón tai bèo, các cụ bà tay cầm đầu lân, chân nhún nhảy theo từng nhịp trống không khác gì đội lân chuyên nghiệp. 

Đội lân nữ U90 được xem là độc nhất vô nhị ở tỉnh Bến Tre. Bảo Ngân 

Đây là đội lân nữ có tuổi đời cao nhất và cũng là duy nhất ở ấp Hòa Thạnh, xã Lương Hoà, H.Giồng Trôm, Bến Tre. Đội được thành lập tận những năm 1954 từ các nữ du kích ấp. Các chị em đa phần là lính “dưới trướng” của nữ tướng Nguyễn Thị Định. Lực lượng tham gia đội lân chính vẫn là các chị em tham gia kháng chiến, trong đó có nhiều mẹ Việt Nam Anh hùng, vợ liệt sĩ, thương binh. Tuy nhiên, sau nhiều năm, đội lân giải tán và đã được tái lập vào năm 1981... 

10 trải nghiệm đáng nhớ ở Bến Tre mùa hè

Đến Bến Tre du khách được chèo thuyền, đạp xe dưới những rặng dừa, thưởng thức ẩm thực đồng quê, tham quan những làng nghề truyền thống... 

Đi cầu khỉ 

Bến Tre có một hệ thống kênh rạch chằng chịt nên người dân phải xây cầu tạm bằng tre để đi. Đây được xem là một trong những trải nghiệm khó quên cho bất kỳ du khách nào. Với cảm giác lắc lư khi đi, trải nghiệm đi cầu khỉ không dành cho người yếu tim, sợ độ cao nếu du khách không quen.

Mùa ốc “chạy”

Những con ốc biển vượt hàng hải lý, theo thủy triều trôi dạt vào bờ, kẹt lại và chết đi, trở thành đê chắn sóng. Và hành trình ấy cứ đều đặn lặp lại vào mùa gió chướng năm sau.

Những con ốc viết vừa làm đê chắn sóng, vừa là kế sinh nhai của người dân 

Nấm mối, món quà của đất

Nấm mối được mệnh danh là “vua nấm” không chỉ vì độ hiếm, hơn hết là vị ngon, chất dinh dưỡng mà loại thực phẩm này mang lại. 

Cháo nấm mối nóng hổi ngày mưa

Người xưa vẫn thường nói “có tiền mua tiên cũng được”, nhưng không phải ở tất cả hoàn cảnh câu nói này đều đúng.

Thiên nhiên đã tặng cho người dân miền Tây loại đặc sản không thể trồng mà chỉ có thể tìm thấy trong tự nhiên. Loại nấm được mệnh danh là “vua nấm”, chỉ có vào mùa mưa không thể “trồng” bằng men như những loại nấm khác, đôi khi có tiền, cũng không dễ dàng gì mua được.

Sầu riêng Cái Mơn, “Vua” trái cây nhiệt đới

Sầu riêng Cái Mơn – Sầu riêng được mệnh danh là “Vua” trái cây của vùng nhiệt đới. Loại trái cây này có thể khiến vạn người mê bởi khả năng đánh thức khứu giác và cũng khiến nghìn người sợ hương vị độc đáo, mạnh mẽ này.

Múi to nhất cũng bằng quả trứng vịt

Sầu riêng được xếp là một trong những loại trái cây “Vua” của vùng nhiệt đới. Ở nước ta sầu riêng có 60 loại và chỉ cho quả ngon nhất nếu trồng ở vùng Nam Bộ. Đặc biệt là sầu riêng của vùng đất phù sa Tây Nam Bộ. Bến Tre được mệnh danh là vùng đất vạn dừa, bên cạnh dừa một đặc sản cũng nổi tiếng gần xa đó là sầu riêng Cái Mơn.

Xuồng chèo - nét đẹp quê hương

“Hò khoan chúng em khua mái chèo/ Đưa các anh qua dòng sông lạnh lẽo...” - Ngày nay, chiếc xuồng chèo vẫn là hình ảnh quen thuộc trên sông rạch đây đó, bởi chúng không chỉ tham gia giao thông đường thủy mà còn trở thành phương tiện chở khách - một dịch vụ du lịch được du khách trong và ngoài nước rất ưa chuộng. 

Đưa khách tham quan tại xã Tân Thạch, huyện Châu Thành. 

Đến Chợ Lách ăn hủ tíu mực

Cứ mỗi lần về thăm quê ở tỉnh Bến Tre, tôi lại cứ phải cho bụng đói để ăn cho bằng được món hủ tíu mực tươi của huyện Chợ Lách.

Một tô hủ tíu mực Chợ Lách. Ảnh: Tô Phục Hưng 

Món này có rất nhiều dọc theo quốc lộ 57, đoạn từ phà Đình Khao đến xã Vĩnh Thành (còn gọi là Cái Mơn). Với đoạn đường khoảng 20 cây số nhưng có đến hơn 50 quán bán món đặc sản này với cách chế biến tương đối giống nhau. 

Cái Mơn - Không chỉ là nhà thờ cổ nhất xứ Nam kỳ

Theo bia đá còn lưu lại, Nhà thờ Cái Mơn tiên khởi vào năm 1702. Với mốc thời gian này, Cái Mơn được xem là nhà thờ cổ nhất xứ Nam Kỳ. Tuy nhiên đến đây, du khách không chỉ được ngắm nhà thờ cổ.

Không quá đồ sộ về kiến trúc, không thật sự công phu trong từng đường nét, nhưng nhà thờ Cái Mơn lại thu hút mọi ánh nhìn bởi sự hài hòa giữa kiến trúc hình khối với thiên nhiên xanh trong màu lá của vùng đất được mệnh danh là “thủ phủ của hoa trái”.

Hơn thế nữa, nhà thờ Cái Mơn còn là nơi ghi nhận về ông Trương Vĩnh Ký (1837-1898) – 1 trong số 18 nhà bác học của thế giới (thế giới thập bát văn hào) với tư cách người học trò nghèo từng vào đây ăn học và thành tài.

Vài hình ảnh về nhà thờ độc đáo này. 

Nhà thờ Cái Mơn tọa lạc xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre Ảnh: Lục Tùng. 

Về Cái Mơn, thăm quê Tổng biên tập tờ báo quốc ngữ đầu tiên

Tuy còn nhiều tranh luận xung quanh cuộc đời và sự nghiệp, nhưng người dân Bến Tre vẫn xem ông là niềm tự hào xứ sở. Vì vậy, không chỉ lưu giữ cái sẵn có, nhiều nơi còn lập mới nhiều công trình... 

Xứ Cái Mơn được biết đến như thủ phủ hoa kiểng, cây giống nức tiếng, nhưng vẫn giữ được nét hồn nhiên, mộc mạc của làng quê đặc chất Nam bộ với hình ảnh những con đường quê nho nhỏ vắt mình qua những vườn cây xanh, quả ngọt. Và người dân chân chất nơi đây thì luôn rộng mở tấm lòng hiếu khách.

Trương Vĩnh Ký, còn được gọi là Pétrus Ký, sinh ngày 6.12.1837 tại làng Cái Mơn (huyện Tân Minh, tỉnh Vĩnh-Long - nay là xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, Bến Tre) được xem như nhà bác học bách khoa bởi sự hiểu biết sâu rộng hiếm có. Ông là 1 trong số 18 nhà bác học danh giá nhất thế giới trong cuộc bầu chọn Toàn cầu bác học danh gia năm 1874, khi mới ngoài 30 tuổi.

Không chỉ có kẹo dừa, Bến Tre còn có chuối sáp độc đáo

Bổ dọc quả chuối sáp sẽ thấy rãnh mật vàng óng ở giữa; thịt chuối vàng như nghệ, dẻo quánh và ngọt đậm đà. Đây chính là thức quà vặt nhất định bạn phải thử khi tới thăm xứ sở dừa Bến Tre.

Từ lâu Bến Tre đã nổi tiếng với danh xưng “xứ dừa” nên không có gì lạ khi người dân nơi đây đã sáng tạo ra nhiều mặt hàng độc đáo từ loài cây này. Nhưng đến đây, du khách sẽ còn được thưởng thức nhiều món ăn dân dã mộc mạc được coi là sản vật của xứ sở này, điển hình như chuối sáp - một món ngon độc đáo.

Chuối sáp từ lâu cũng theo chân người dân xứ dừa, len lỏi tới các thành thị trong cả nước, đặc biệt là ở TP.HCM và những tỉnh miền Tây Nam Bộ. Ở Bến Tre, du khách sẽ rất dễ dàng bắt gặp những gánh hàng rong, bên trên xếp đầy những nải chuối sáp. Thoạt nhìn, chuối sáp không có gì bắt mắt bởi "ngoại hình" không đẹp. Những nải chuối ngắn, màu vàng nhạt dân dã mộc mạc, hồn hậu như chính con người ở mảnh đất nơi đây. 

Chuối sáp, món ngon độc đáo của Bến Tre

Mảnh đất Bến Tre hồn hậu, kiên cường mời chào du khách bằng những món ngon dân dã, mộc mạc. Ai đến Bến tre cũng phải trầm trồ khen ngợi những sản vật quê hương như dừa xiêm, chuối sáp… 

Chuối sáp là loại trái cây rất độc đáo, khác hẳn các loại chuối khác ở mọi miền đất nước. Chuối không ăn sống được, mà phải chế biến như luộc, nướng. 

Chuối sáp có vẻ bề ngoài không được bắt mắt. Ảnh. Đỗ Hương